Publieke consultatie afroming dier- en fosfaatrechten geopend

Adema's mestplan is vrijdag naar de Tweede Kamer gestuurd. Het wetsvoorstel voor afroming van fosfaat- en dierrechten maakt daar onderdeel van uit. De bewindsman acht afroming noodzakelijk om een generieke korting voor de hele sector te voorkomen.

Door de afbouw van de derogatie neemt de plaatsingsruimte voor mest in Nederland af en de druk op de mestmarkt toe. Die druk wordt nog groter als Nederland in 2026 niet langer gebruik kan maken van de derogatie en overal moet worden voldaan aan de norm van 170 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare uit de Nitraatrichtlijn.

Dat betekent dat het nationale mestplafond vanaf 2026 wordt begrensd op 440 miljoen kilo stikstof en 135 miljoen kilo fosfaat. Dat betekent een afname van ongeveer 10 procent, ten opzichte van de mestproductie van 2020.

Nieuw voor pluimvee en varkens

Het afromingspercentage wordt gesteld op 30 procent bij fosfaat- en dierrechten in de pluimvee- en varkenshouderij. Voor die laatste twee sectoren is het afromen van rechten nieuw. Bij fosfaatrechten betekent het een verhoging van 10 naar 30 procent.

De afroming geldt niet bij overdracht binnen familiaire banden. Het gaat hier om de relatie tussen ouders en kinderen (eerste graad), grootouders en kleinkinderen en broers en zussen (tweede graad) en overgrootouders, achterkleinkinderen, neven en nichten en ooms en tantes (derde graad).

In geval van bloedverwantschap gaat het om de relatie tussen twee personen. In geval van aanverwantschap gaat het om de relatie met de bloedverwanten van een echtgenoot of geregistreerd partner door een huwelijk of geregistreerd partnerschap.

Overdracht complete bedrijven

Voorheen werden bij de overdracht van complete bedrijven aan niet-familieleden de rechten niet afgeroomd. In dit nieuwe wetsvoorstel wordt dat wel mogelijk gemaakt.

Bij een afroming van 30 procent is de verwachte afname van de mestproductie eind 2025 ongeveer 9,3 miljoen kilo stikstof en 3,6 miljoen kilo fosfaat. De inschatting is dat de mestproductie met een afromingspercentage van 20 niet voldoende afneemt om een generieke korting te voorkomen. Daarom is het voorstel om het afromingspercentage op 30 vast te stellen.

Boerenorganisaties LTO Nederland, POV en NAJK hebben vrijdag felle kritiek geuit op het wetsvoorstel.