'Biodiversiteitsmonitor Melkvee bevestigt dat het goed is wat we doen'

Stichting Natuurinclusieve Landbouw Limburg heeft de Limburgse Biodiversiteitsmonitor opgesteld voor melkveehouders. Nu doen er bijna vijftig ondernemers mee. Nieuwe Oogst sprak met twee van hen.

Op het gangbare bedrijf van Jacques van Melick (37) in Neer lopen 190 melkkoeien en zo'n 30 Angus-runderen rond. Maar als het even kan zijn ze buiten, op een steenworp afstand van de Maas. Weidegang is een van de dingen die Van Melick doet aan natuurinclusieve landbouw. Hij probeert het eiwit in het voer van de dieren zoveel mogelijk van eigen land te halen.

Maar ook op het gebied van biodiversiteit draagt de Neerse ondernemer zijn steentje bij. Dat gebeurt met het inzaaien van zomerveldbonen op 5 hectare. Verder doet hij aan patrijzenbeheer en heeft hij kruidenrijk grasland en klaver.

Daarbij is Van Melick continu bezig met de uitstoot van emissie. 'Dat vind ik ook onder biodiversiteit vallen. Als je emissies lager zijn, is dat goed voor de biodiversiteit. Het gaat om doorgaan met innovatie om toekomst te geven aan de sector.'

De 33-jarige Luuk Maas runt samen met zijn familie een bedrijf in Afferden met zestig melkkoeien en 40 hectare grond. Hij is productmanager ruwvoerkwaliteit bij DSV Zaden Nederland. 'Omdat ik vanuit het werk veel met landbouwzaden en veredeling bezig ben, probeer ik dat thuis toe te passen.'

Zo zijn in het grasland, naast de grazende koeien, veel klavers en kruiden te vinden. Daarnaast worden ook mais en sorghum verbouwd. 'Met name de klavers en kruiden hebben een ander wortelstelsel en zorgen voor een robuustere teelt, wat beter is voor de bodem', stelt Maas.

Maar wat betekenen deze aanpassingen voor de rest nog? Dat vroegen onder andere Maas en Van Melick zich af. Daarom besloten ze zich aan te melden voor de Limburgse Biodiversiteitsmonitor. 'Ik was nieuwsgierig wat ik nog kon doen', geeft Van Melick aan. 'Ik ben wel in voor nieuwe dingen. Ook om te zien hoe een gangbaar bedrijf hierin scoort. Hiermee kan ik kijken wat het nog kan opleveren.'

Maas hoorde tijdens een LLTB Ledencafé over de monitor. 'Er werd weer over gesproken en gezegd dat je 1 euro kunt verdienen per punt. Dit gaf mij het laatste zetje om me te informeren en mee te doen.'

Volgens Van Melick past natuurinclusief bij hem vanwege de percelen en toepasbaarheid. 'Maar het ligt denk ik ook aan de regio of het werkt.' Maas is voor zijn gevoel niet bewust bezig met natuurinclusieve landbouw. 'We ondernemen op deze manier omdat die bij ons past en dan is het mooi meegenomen als we hoog scoren in de monitor. Al had ik dat niet direct verwacht. Zo verwacht ik dat er meer veehouders zijn die onder de radar blijven en niet weten dat ze al iets doen aan natuurinclusieve landbouw.'

Sietse Hartman bezoekt vanuit Stichting Natuurinclusieve Landbouw Limburg (NIL) de deelnemende bedrijven. 'Met de Biodiversiteitsmonitor krijgen ze inzicht in de efficiëntie van hun eigen bedrijf en worden ze gewaardeerd voor wat ze allemaal al doen.'

Niet te bescheiden

Ook vindt Hartman dat de ondernemers niet te bescheiden moeten zijn. 'Als ik op bedrijfsbezoek ben, zie ik altijd wel dat er een passie is voor iets. Daar lopen ze een tandje harder voor. Maar door de boer wordt het gezien als normaal.'

Zo vindt Van Melick het belangrijk dat mensen zien wat zijn bedrijf doet. 'Het is transparantie van begin tot eind en dus zijn het eerlijke producten. Voor mij is het belangrijker hoe ik het doe. Het boeit mij niet of er een keurmerk aan hangt.'

Maas wil dat overheden en de maatschappij zien dat ook gangbare melkveehouders al jaren een bijdrage leveren. 'De monitor is een bevestiging om te laten zien dat waar we achter staan goed is.'

Het is Hartman opgevallen dat niemand 0 punten scoort. 'Dat had ik ook niet verwacht, maar we kunnen hiermee aan andere partijen laten zien dat ook gangbaar natuurinclusieve landbouw kan toepassen. Niemand heeft daarentegen de maximale score. Het is heel moeilijk om dat te halen, aangezien het ook de vraag is of het financieel wel haalbaar is.'

Voor Van Melick blijft melk maken de hoofdtak. 'Het natuurinclusieve zijn kleine stukjes in de puzzel die alleen passen als het melkveebedrijf draait. Dus al het andere moet opbrengst- of kostprijsversterkend zijn.'

Voor beginners

De melkveehouder uit Neer denkt dat de Biodiversiteitsmonitor vooral veel kan opleveren voor melkveehouders die nog niet zoveel met biodiversiteit doen. 'Hiermee kun je kijken waar je bepaalde minder courante gronden voor in kunt zetten. Ik denk daarom dat zij een efficiëntieslag kunnen slaan. De aanmoedigingspremie zie ik als kleine bonus voor inspanningen die je al doet.'

Probeer vooral dingen uit als dat kan, raadt Maas aan. 'Blijf bij je gevoel. En als de koe het graag vreet en gelukkig is, dan is het goed.' Van Melick wil zijn hoofdinkomen verdienen met het produceren van voedsel. 'Met oog voor de maatschappij', geeft hij aan. Hij wil daarmee niet afhankelijk zijn van subsidies.

Maas hoeft niet eens per se natuurinclusief te zijn. 'Ik doe wat bij mij past en waar ik zin in heb. De melkveehouderij staat onder druk in onze regio en velen hebben een mening over hoe iets moet. Maar ik weet dat ik het goed doe en je ziet dat onze filosofie past bij een groot deel van die van hen.' En dat wordt onderstreept met de Limburgse Biodiversiteitsmonitor.