Compensatie ecoregelingen gevonden, wachten op groen licht Brussel

Door het verschuiven van dit budget naar de algemene landbouwbegroting kan een tariefverlaging voor de boeren worden gecompenseerd, maakte Adema dinsdag bekend. Wel moet de Europese Commissie toestemming geven voor ondersteuning van de ecoregelingen.

'Ik heb goede hoop op een bevredigende uitkomst', aldus de bewindsman. Hij verwacht binnen enkele weken groen licht uit Brussel te hebben. Deelnemers aan de ecoregeling kunnen 'binnen een paar maanden' hun geld tegemoet zien. 'Boeren hebben er recht op zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen.'

Voor boeren en tuinders betekent dit dat de eerder toegezegde vergoedingen voor de regelingen 'goud' (200 euro), 'zilver' (100 euro) en 'brons' (60 euro) alsnog kunnen worden uitgekeerd – naast de GLB-basispremie van 207 euro per hectare.

Om deze aanvulling te ontvangen, hoeven boeren zelf geen stappen te ondernemen. Zij hebben al bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) kenbaar gemaakt welke stappen ze op hun bedrijf hebben genomen en een voorschot ontvangen. RVO neemt de uitbetaling van de aanvulling op zich.

Motivatie bewaken

Adema is blij dat hij het bedrag kan aanvullen. Enerzijds omdat de ecoregeling bijdraagt aan de doelen die het kabinet heeft gesteld op het gebied van natuur, biodiversiteit en verduurzaming van de agrarische sector. Anderzijds wil hij voorkomen dat boeren gedemotiveerd raken als het kabinet de afspraken over de betalingen voor de diensten niet na kan komen.

'Het heeft dus ook met betrouwbaarheid van de overheid te maken. We hebben als overheid best wel wat deuken opgelopen, daar moeten we eerlijk over zijn. Ik vind het van grootste belang dat we hierin betrouwbaar zijn', zegt Adema in een toelichting aan Nieuwe Oogst.

Animo boven verwachting

De tekorten bij de ecoregelingen zijn het gevolg van het enthousiasme waarmee veel boeren deelnemen aan deze verduurzamingsprogramma's. Daardoor bleek het budget niet toereikend. 'De animo was boven verwachting, de deelnemende boeren verdienen een compliment voor de getoonde ambitie. Ik ben blij dat zij hiermee een grote stap zetten in de verduurzaming van hun bedrijfsvoering', aldus de bewindsman.

Het geeft volgens de minister ook hoop voor de toekomst dat zoveel boeren intrinsiek gemotiveerd zijn om hiermee aan de slag willen. 'En dat ze zich ook realiseren dat de samenleving dit van hun vraagt. Dat moeten we koesteren.'

Adema maakte eind december bekend dat er tekorten zouden ontstaan. Vanuit boeren en agrarische belangenvereniging klonk veel kritiek omdat veel deelnemers aan de regeling investeringen hadden gedaan om te verduurzamen, waarbij ze rekening hielden met geld uit de ecoregeling.

Destijds gaf de landbouwminister al aan op zoek te gaan naar een oplossing. De Tweede Kamer had Adema met diverse moties opgeroepen een oplossing te vinden voor de tekorten bij de ecoregelingen. De vrees bestond dat boeren anders zouden afhaken en de verduurzaming van de landbouw daarmee stilvalt.

Eenmalige steunregeling

Het volledige tekort is nog niet bekend, maar komt naar schatting uit op 50 miljoen euro. De overheveling vanuit het transitiefonds betreft een eenmalige nationale steunregeling die alle deelnemende boeren volledig moet compenseren. Vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)-budget was compensatie niet mogelijk, aangezien ook voor de basissteun meer aanvragen zijn ingediend dan verwacht.

De aanvulling gaat alleen over 2023. Samen met de sector gaat Adema onderzoeken hoe kan worden voorkomen dat in 2024 opnieuw tekorten ontstaan. 'Het is van groot belang dat boeren vertrouwen houden in de ecoregeling en zich dit jaar weer inschrijven voor de regeling om hun bedrijfsvoering verder te verduurzamen.'

LTO Nederland is verheugd dat alle boeren die in 2023 hebben deelgenomen aan een ecoregeling alsnog de eerder toegezegde uitkering ontvangen en complimenteert de minister met zijn inzet. LTO heeft er sinds december bij het ministerie op aangedrongen om hiervoor aanvullende middelen vrij te maken.