Brussel welwillend tegenover ophogen budget ecoregeling uit Nederlandse schatkist

De ecoregeling, waarbij boeren extra steun krijgen voor duurzaamheidsactiviteiten, is een groot succes gebleken. Meer boeren dan verwacht willen zich inzetten voor vergroening van hun bedrijf. Daardoor is het budget ontoereikend en ziet demissionair landbouwminister Piet Adema zich genoodzaakt de toegezegde bedragen voor de niveaus brons, zilver en goud te verlagen. Ook de basispremie per hectare is naar beneden bijgesteld.

De Nederlandse overheid wil het tekortschietende budget graag aanvullen uit de eigen schatkist. Daarover loopt nu overleg met de Europese Commissie, die de noodzaak hiervan inziet, meldt de woordvoerder. 'Er wordt welwillend naar gekeken. Er wordt hard gewerkt om samen aanpassingen mogelijk te maken.'

Een aanvulling uit de eigen schatkist kan in strijd zijn met de Europese regels voor staatssteun, dus Nederland moet zo'n verzoek goed onderbouwen.

De ecoregeling is bedoeld om boeren te stimuleren om investeringen te doen om hun bedrijf groener te maken. Het is onderdeel van het Nederlandse Strategisch Plan (NSP) voor het GLB voor de periode 2023 tot 2027. Daarin is een specifiek bedrag vastgesteld voor de subsidie.

Totaalbudget 4,5 miljard euro

Het totaalbudget dat Nederland krijgt uit het GLB is ongeveer 4,5 miljard euro, ongeveer 800 miljoen euro per jaar. Dit bedrag staat vast. Het is normaal gesproken niet mogelijk om met terugwerkende kracht budgetten aan te passen, daarom vindt het overleg plaats.

De woordvoerder van de Europese Commissie stelt dat de budgetten voor 2024 kunnen worden aangepast in het NSP. De commissie werkt samen met de Nederlandse autoriteiten om na te gaan hoe het strategisch plan voor het GLB voor 2024 en de jaren daarna kan worden aangepast om de problemen van het eerste uitvoeringsjaar te vermijden.

Ophef over korten

Het korten van de budgetten voor de hectarepremie en ecoregeling heeft de afgelopen week tot ophef geleid. LTO en NAJK reageerden verbolgen en ook uit de Tweede Kamer kwam kritiek. Onder meer BBB, CDA en ChristenUnie hebben in Kamervragen om opheldering gevraagd en er komt een Kamerdebat. De Tweede Kamer heeft Adema gevraagd de verlaging van de GLB-premies via de landbouwbegroting op te vangen.

VVD en Partij voor de Dieren hebben voorgesteld de kaasschaaf over de hectarepremie te halen en met dat geld de ecoregeling aan te vullen. Dat betekent dat de vergroeningssteun (pijler 2-middelen in het GLB) voorrang heeft op de hectarepremie (pijler 1). Adema ziet dat als een optie waar hij voorlopig geen gebruik van maakt. 'Het is mijn inzet om iets anders te gaan doen en met de Europese Commissie te gaan onderhandelen.'