'Waar de groene Nederlander van droomt, dat kunnen wij'

Goertz is momenteel druk met het oogsten en verwerken van de zoete aardappelen. Dat is secuur werk. 'De zoete aardappel is enorm fragiel', vertelt de ondernemer in de kantine van Goertz Asperges in Maria Hoop. 'De aardappelen hebben een dunne huid die zwarte vlekken kan krijgen als er niet voorzichtig mee omgegaan wordt. Je moet net zo voorzichtig zijn als met appels en eieren. Daarom kun je zoete aardappelen ook niet met een gewone rooier uit de grond halen.'

De kwetsbaarheid van de bataat is een uitdaging. Toch heeft dat Goertz er niet van weerhouden om in 2015 de teelt in het buitenland te bekijken en in 2020 zelf te starten. Inmiddels zit hij in het vierde teeltjaar. 'De moeilijkste afweging is de afzet. Er is namelijk geen gestructureerde afzet', licht Goertz toe. 'Dat komt door de onbekendheid van de Nederlandse kwaliteit. In het buitenland is het product relatief goedkoop.'

De retail heeft hier ook een rol in, vindt de teler. 'Die is nog niet bereid om de gebaande wegen van import om te zetten naar het inkopen van binnenlandse product. Ze willen eerst het product kennen. De kwaliteit en continuïteit moet kloppen.'

Vrij denken en doen

De teler heeft altijd interesse gehad in de tuinbouw. 'De productie kan afgestemd worden op dat wat je kunt verkopen. Je kunt telen en verkopen waar je zin in hebt. Daardoor kun je compleet vrij denken en doen. Dan heb ik het niet alleen over de productie, maar ook over de afzet en verpakking.'

Goertz Asperges bedient zowel de consument als restaurants, groothandel en retail. 'We kiezen er bewust voor om alle kanalen te beleveren. Het voordeel daarvan is dat we van de consument horen of zien wanneer en wat gewenst is en wat de prijzen zijn. Dat kunnen we vervolgens afstemmen op het groter geheel. Het nadeel is dat het bewerkelijk is. Maar dat zijn we gewend in de tuinbouw', stelt Goertz. 'Als het niet bewerkelijk is, dan ben je geen tuinder.'
Goertz en zijn vrouw Paulien vinden het prettig een uitdaging te hebben. De komst van de teelt van zoete aardappelen maakt dat weer het een en ander uitgezocht moet worden. Bijvoorbeeld wat het beste voor het gewas werkt. 'Dat begint al bij het poten. De slips moeten vers zijn en vrij snel in bedden worden gestopt. Belangrijk is dat er zwarte afbreekbare folie over de bedden zit. Verder is het zaak om de juiste temperatuur en vochtigheid te creëren voordat de slips de grond in gaan.'

De ondernemer legt uit dat het gewas daarna vrij snel moeten groeien en wortelen in de grond moet schieten. 'Bij te weinig water gaan ze kapot. Tegelijkertijd is te veel water ook niet gewenst.'

De onkruidbestrijding vindt mechanisch plaats. Als de juiste maat behaald is, moeten de zoete aardappelen onbeschadigd de grond uit komen. 'Daarna gaan ze in boxen naar de verwarmingscellen voor de wondheling en smaak. Dat noemen we het curing proces. Vervolgens worden ze gekoeld, gewassen en gesorteerd', vertelt Goertz. 'Alle processen moeten met grote voorzichtigheid gebeuren.'

Jaarrond arbeid

Ook bij een minder jaar heeft de teelt nog steeds voordelen, stelt Goertz. 'We hebben werk in het voorjaar en in de winter.' Dat was voor de ondernemer een belangrijke reden om met de teelt van zoete aardappelen te beginnen. 'Onze vaste medewerkers hebben hierdoor het hele jaar werk. De blauwe bessen komen meteen na de asperges en daaropvolgend komt direct de zoete aardappel. We zijn dus niet alleen uit economisch oogpunt met deze teelt begonnen.'

Volgens Goertz zijn de vaste medewerkers zelf ook enthousiast over het gewas. 'De teelt biedt kansen, er is nog uitbreiding mogelijk en het creëert afwisseling', legt hij uit.

Voor de teler zelf is een groot voordeel dat het een natuurinclusieve teelt is die een natuurlijke weerstand heeft. 'Het is een teelt met toekomstperspectief. Zoete aardappelen kunnen zonder gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest geteeld worden. Als boer ben je gewend een spuit te hebben, in te grijpen bij insecten en plagen en soms kunstmest toe te passen. Dat er een gewas bestaat waarbij dat niet hoeft, is zeldzaam. Als Nederlandse landbouw ben je dat niet gewend.’

Positief is ook dat zoete aardappelen goed in de smaak vallen. ‘De vraag neemt nog altijd toe', vertelt de agrarisch ondernemer. 'Bij ons thuis eten we ook vaak zoete aardappelen. Het lekkerste vind ik de soep.'

Goertz hoopt afnemers ervan te overtuigen dat het mogelijk is om zoete aardappelen in Nederland te telen en jaarrond te leveren. ‘Waar de groene Nederlander van droomt, dat kunnen wij.’