Fruit is belangrijkste tuinbouwexportproduct voor Nederland

Bedrijven in het tuinbouwcomplex hadden in 2021 een gezamenlijk aandeel van 4,7 procent in de totale waarde van de goederenexport door Nederland. Dat is iets lager dan een jaar eerder. Toen kwam het exportaandeel uit op 5,3 procent. Dit blijkt uit de volledige rapportage 'Tuinbouwcijfers 2022' van het Centraal Bureau voor de Statistiek en Wageningen University & Research. Die daling wordt verklaard door een post-coronapandemie-opleving van de export in andere sectoren.

Binnen de sector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen heeft de groothandel een aandeel van 71 procent in de uitvoerwaarde. Ook als wordt gekeken naar invoerwaarde is de groothandel oververtegenwoordigd. Van de 6.900 exporteurs in het tuinbouwcomplex is 37 procent groothandel. Het merendeel (60 procent) van de exporteurs komt uit de primaire productie. 'De primaire producenten hebben echter slechts een aandeel van 14 procent in de totale uitvoerwaarde', schrijven de onderzoekers. Dat betekent dat het overgrote deel van de tuinbouwproductie wordt geëxporteerd via groothandelaren.

De sierteeltsector was de afgelopen jaren met 60 procent het sterkst vertegenwoordigd in de exporteursgroep, blijkt uit de rapportage. De overige exporteurs bevinden zich vooral in de voedingsketen. Het gaat om 37 procent. 'De voedingsketen is daarentegen wel goed voor de helft van de exportwaarde, terwijl siertelers gezamenlijk een aandeel hebben van 38 procent', aldus de onderzoekers. Bedrijven in de techniek (zoals kassenbouwers) en de diensten (zoals zadenveredelaars) zorgen voor 11 procent van de uitvoerwaarde.

Wederuitvoer speelt grote rol in fruitexport

Met een exportwaarde van 6,2 miljard euro was fruit in 2021 het belangrijkste tuinbouwexportproduct voor Nederland. 'Grotendeels betreft dit wederuitvoer, waarbij goederen permanent of tijdelijk in Nederlandse handen zijn. In mindere mate gaat het om quasidoorvoer, waarbij goederen permanent in buitenlandse handen blijven', verduidelijken de onderzoekers. Snijbloemen (4,6 miljard euro), glasgroenten (3,7 miljard euro) en pot- en perkplanten (2,7 miljard euro) volgen hierna.

Ongeveer 75 procent van de uitvoerwaarde van het tuinbouwcomplex betreft product van eigen bodem. De overige 25 procent is wederuitvoer van goederen die eerder zijn ingevoerd. Het gaat in het laatste geval vooral om fruit dat in andere landen wordt geproduceerd, zoals bananen, druiven en avocado's. 'De uitvoer van Nederlandse makelij is voor de economie wel het meest relevante deel van de tuinbouwexport. Daaraan wordt per euro export veel meer verdiend dan aan wederuitvoer of doorvoer', staat in het rapport.

Als puur naar producten van Nederlandse makelij wordt gekeken, zijn snijbloemen en glasgroenten de belangrijkste exportproducten. Glasgroenten zijn goed voor een exportwaarde van ruim 3 miljard euro en snijbloemen hadden in 2021 een waarde van meer dan 4 miljard euro.