Van der Wal zet aanpak landelijk gebied uiteen

Van der Wal schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat 2023 het jaar is 'waar we de omslag maken van beleid bedenken naar toepassen en‘doen.' Ze gaat de handreiking en de spelregels voor het NPLG nu toetsen aan die praktijk. Dat doet ze door het hele proces van het realiseren van een gebiedsprogramma te doorlopen. De ervaringen van de provincies worden gedeeld en vormen input voor het realiseren van de gebiedsprogramma’s.

Een belangrijke stap in 'de lerende aanpak' is het ijkmoment op 23 januari. Overheden en maatschappelijke partners bekijken dan hoe de voorbereiding van de gebiedsprogramma’s en het NPLG vordert. Daarbij kunnen de betrokkenen ook aangeven waar ze tegen aanlopen en wat nodig is om op 1 juli tot een eerste versie van de gebiedsprogramma’s en het NPLG te komen.

Lerende aanpak

Het ijkmoment is bedoeld om ervaringen uit te wisselen. Dat geldt voor provincies, maar ook voor het Rijk, bijvoorbeeld voor wat betreft het
bieden van de juiste uitvoeringscondities aan provincies om de gebiedsprogramma’s verder op te stellen en vervolgens uit te voeren. De periode van februari
tot juli kan op deze manier gebruikt worden om het NPLG en de gebiedsprogramma’s verder vorm te geven.

Daarnaast wordt een pilot gehouden voor de ontwikkeling van gebiedsprogramma's. Deze pilotsessie wordt met alle betrokken partners bij het Rijk en de regionale partijen én ook enkele andere provincies uitgevoerd. Het idee is om doen ervaring op met de handreiking voor de gebiedsaanpak die het ministerie al eerder heeft gemaakt, maar ook met de manier van samenwerken.

Spelregels

Tot slot wordt in het voorjaar van 2023 ook 'geoefend' met de spelregels die zijn opgesteld voor het proces rond aanvragen van rijksbijdragen. Daarbij gaat de minister aan de slag met concrete onderdelen van de (concept) gebiedsprogramma’s in wording.

Na 1 juli volgt toetsing en bijstelling, waarna provincies gebiedsprogramma’s naar verwachting eind 2023 kunnen vaststellen. Deze eerste versies van de gebiedsprogramma’s en het NPLG zijn volgens Van der Wal een startpunt voor een langjarig proces, waarin Rijk en provincies samen met gebiedspartijen aan de slag gaan met de uitvoering, bijstellen en bijsturen.

Intern en extern salderen

Op dit moment zijn nieuwe ontwikkelingen vooral mogelijk volgens het principe van salderen. In de Kamerbrieven van 25 november heeft het
kabinet stappen aangekondigd om toestemmingsverlening mogelijk te houden en tegelijkertijd minder onzeker te maken. Daarnaast wil het kabinet samen met bevoegde gezagen de voorwaarden voor salderen aanscherpen.

Ten aanzien van extern salderen zet het kabinet in op meer regie, bijvoorbeeld door alle vrijkomende en vrijvallende ruimte bij extern salderen te registeren en
de interbestuurlijke afspraken over extern salderen aan te scherpen.

Voor intern salderen werkt het kabinet aan een vergunningplicht per 1 januari 2024, mede op verzoek van de provincies. Op dit moment is intern salderen vergunningvrij. Dat leidt tot knelpunten in de praktijk op het gebied van toestemmingsverlening, toezicht en handhaving. Met de vergunningplicht krijgen bevoegde gezagen de mogelijkheid om voorwaarden te stellen aan intern salderen.

De Tweede Kamer heeft woensdagavond een rondetafelgesprek over het NPLG.