Staten willen analyse over opkoop bedrijven uit Fries stikstofplan

Nieuws Friesland Tienke Wouda 25 mei 2022 om 22:42uur

Een meerderheid van Provinciale Staten staat achter het Fries Uitvoeringsprogramma Stikstof 2030. In dit plan vraagt provincie Fryslân boeren in het Zuidoost-Friesland hun stikstofuitstoot met driekwart te verminderen. In andere gebieden kan de reductie beperkt blijven tot 25 procent.

Staten+willen+analyse+over+opkoop+bedrijven+uit+Fries+stikstofplan

De Staten roepen het provinciebestuur in een motie van collegepartijen CDA, FNP en VVD op om de analyse van Wageningen University and Research over opkoop van een groot aantal agrarisch bedrijven geen onderdeel te laten maken van het uitvoeringsprogramma. Ruim 80 procent van de Statenleden steunde deze motie, alleen SP, GrienLinks, PvdD en D66 stemden tegen.

VVD-Statenlid Marten Dijkstra kreeg steun voor zijn motie om alleen in het uiterste geval tot opkoop van agrarische bedrijven te gaan, wanneer dit resultaat is van een gedegen gebiedsproces. De opkoop moet bewezen bijdragen aan een gunstige staat van instandhouding van stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden en is alleen toe te passen als deze juridisch is getoetst en gestaafd met (praktijk)metingen.

Veel stof opwaaien

Het uitvoeringsprogramma deed begin april veel stof opwaaien toen duidelijk werd dat de doelen kunnen worden bereikt door onder andere 110 agrarische bedrijven op te kopen in Zuidoost-Friesland. Dat leidde tot veel kritiek nadat betrokken boeren in het gebied dat in de krant moesten lezen. 'Dat is niet goed gecommuniceerd en dat rekenen we ons zelf aan', zei landbouwgedeputeerde Klaas Fokkinga (FNP) woensdagavond nogmaals in de Statenvergadering in het provinciehuis in Leeuwarden.

Gedeputeerde Douwe Hoogland (PvdA, gebiedsgerichte aanpak) en hij praten in het gebied met onder andere boeren om het vertrouwen in de stikstofaanpak te herstellen. Of dat goed gebeurt, daarover hebben verschillende Statenpartijen zoals CDA, ChristenUnie en D66 hun twijfels.

Geen meerderheid motie van treurnis

ChristenUnie diende met zeven andere oppositiepartijen een motie van treurnis in over de gang van zaken, maar kreeg geen steun van de meerderheid van de Provinciale Staten.

'Er is niet adequaat met alle sectoren gesproken over het stikstofbeleid. Er is afgelopen twee jaar weinig gebeurd. De gedeputeerde wacht op het Rijk en toont zelf geen initiatief. De communicatie naar de sectoren is ronduit slecht. De gedeputeerde heeft hiermee zijn geloofwaardigheid op het spel gezet', beargumenteerde ChristenUnie-Statenlid Wiebo de Vries.

Eerder op de avond zei De Vries dat hij het gevoel had dat er een gedeputeerde staat die niet beseft wat er is gebeurd. 'Ik wil graag een gedeputeerde die met passie zijn werk staat te doen en dat zie ik te weinig.'

• Lees ook: Stikstofgroep Ooststellingwerf: onverantwoord om besluit te nemen

Volgens Fokkinga pakt de provincie de communicatie nu goed op, liet hij bij de start van het debat weten. 'Een leerpunt is dat we niet alleen met dialoogpartners praten, maar ook echt in het gebied. We zijn in gesprek, gesprekken met gemeenteraadsleden zijn gepland. We zijn druk doende om het vertrouwen dat hier en daar is weggeraakt te herstellen. Met elkaar moeten we dat oppakken.'

Verspilling overheidsgeld

Het zou heel slecht zijn op op zo'n schaal zoveel boeren te laten verdwijnen, betoogde PvdA-Statenlid Hetty Janssen. 'Dat is de provincie helemaal niet plan. Alleen opkoop van een piekbelaster of opkoop wanneer men wil extensiveren heeft nut. Anders ligt verspilling van overheidsgeld op de loer', zei ze .

Volgens de PvdA'er moet de provincie zo snel mogelijk met het uitvoeringsprogramma aan de bank en niet wachten totdat alles '100 procent vastligt.' 'Er is al jaren voor gewaarschuwd voor dit stikstofprobleem. De discussie over modellen hoeft niet helemaal uitgekauwd te worden. We moeten aan de bak.'

GrienLinks-Statenlid Jochem Knol vindt het uitvoeringsprogramma vooral een plan van 'pappen en nathouden'. ''Het programma ademt nog steeds de angst uit om maatregelen te nemen. Dit college kiest ervoor wel het geld uit Den Haag te halen en vervolgens de pijnlijke maatregelen die nodig zijn uit de weg te gaan.'