Zijn wie je bent op de onderwijsboerderij

Het is op het eerste gezicht vanaf de straatkant een doorsnee woonhuis in het dorp Middelaar, pal naast de ingang naar recreatiegebied Mookerplas. Maar de ruime achtertuin herbergt een verwarmd noodlokaal met daarin een grote tafel en terrariums met reptielen en een aquarium met waterschildpadden.

Op een memobord staan alle werkzaamheden voor de komende weken uitgeschreven en verdeeld onder de zes mbo-leerlingen. Daarnaast, achter het woonhuis, is het permanente lokaal in aanbouw.

Kunekune-varkens

Het tweede deel van de tuin heeft veel weg van een kinderboerderij, met konijnen, cavia's, loopeenden, kippen en katten. Twee Kunekune-varkens scharrelen tussen de bomen. Even later loodst een van de leerlingen ze met behulp van brokjes binnen de omheining.

Jongeren komen naar Middelaar voor theoretisch en praktisch mbo-onderwijs bij Buitenkans. Ze hebben soms twee uur reistijd achter de rug en wonen in Noord-Brabant, Gelderland of Limburg. Jojanneke Nagels heeft sinds september zes jongeren voor de richting dierverzorging onder haar hoede en Jeroen van der Loop wil snel starten met evenveel studenten voor de opleiding hovenier.

Aandacht geven

Beiden zijn docent bij Yuverta mbo Nijmegen. Het idee is dat ze volledig met Buitenkans hun loopbaan vervolgen. 'Wij zien al lange tijd hoe jongeren in het reguliere onderwijs uitvallen en de coronacrisis, met de vele onlinelessen, heeft het voor een aantal leerlingen nog moeilijker gemaakt. Een schoolse setting is niet voor iedereen geschikt. Hier kunnen we een veel kleinere groep studenten de aandacht geven die ze nodig hebben', zegt Nagels.

Jongeren vanaf zestien jaar komen vooral een korte periode naar Buitenkans om alsnog het examen te halen of daarna weer terug te keren naar school. De redenen van vroegtijdige uitval zijn divers: het niet bij kunnen benen van de lessen, motivatieverlies, gevolgd door spijbelen, een korte spanningsboog of een problematische thuissituatie.

Stabiele plek

'Docenten hoor je weleens zeggen: je zou een student die uit dreigt te vallen, het liefst mee naar huis nemen om een veilige en stabiele plek te bieden. In feite doen wij dit nu ook', legt Nagels uit.

'We kunnen bij Buitenkans het tempo wat lager leggen of de lesstof vaker herhalen. In een kleine groep ben je ook meer op elkaar aangewezen. Hier ontstaan mooie dingen: we krijgen net nog te horen dat je hier kunt zijn wie je bent. Hoe mooi is dat.'

Alles wat leerlingen op het reguliere mbo aan lesstof krijgen, leren ze bij Buitenkans ook. Zoals de verzorging van huisdieren, gezondheid, dierenwelzijn en ethiek. Ze kunnen vervolgens richting tal van banen doorstromen: van een dierenwinkel tot in de veehouderij.

Praktijklessen

Van der Loop verzorgt praktijklessen voor het hoveniersvak: snoeien, les over de kwaliteit van de bodem, tuinonderhoud en terrassen leggen. 'We gaan veel op pad en buiten aan de slag', zegt hij. 'Juist dan leer je de jongeren beter kennen en weet je waar ze tegenaan lopen.'

Vier jaar geleden hebben de docenten het huis gekocht. Daarmee vonden ze ook de ideale plek voor hun onderwijslocatie. 'We zijn bij zorgboerderijen gaan polsen hoe je begint', zegt Nagels.

Plaatsen snel vervuld

'Iedereen zei: ga gewoon van start. We kregen in september als pilot een leerling toegewezen en in samenwerking met het zorgteam en teamleiders van Yuverta waren binnen een maand alle zes plaatsen vervuld', glimlacht Nagels.

'De eerste reacties zijn positief, vanuit school, vanuit ouders en vanuit de leerlingen. Dat bevestigt dat we bieden wat we dachten dat echt nodig is: rust, regelmaat en meer begrip. De term onderwijsboerderij hebben we zelf bedacht', zegt Nagels. Van der Loop: 'En ja, dat maakt ons dus onderwijsboeren.'