Fosfaatproductie en -export gedaald

Nieuws Melkvee Pieter Stokkermans 04 dec 2021 om 08:30uur

De productie van dierlijke mest qua fosfaat is tussen 2016 en 2020 met 14 procent afgenomen, van 175 miljoen naar 151 miljoen kilo. Ook de productie van stikstof via dierlijke mest is afgenomen, met 3 procent vanaf 2016 naar 489 miljoen kilo in 2020. De export daalde ook.

De fosfaatexcretie lag in 2020 5 miljoen kilo lager dan het jaar ervoor en de stikstofexcretie 1 miljoen kilo, zo blijkt uit de landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2021 door het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM).

De daling in de hoeveelheid fosfaat is volgens Remert van Noort van het NCM vooral het gevolg van de daling in de fosfaatexcretie in de rundveehouderij. Die daalde van 100,5 miljoen kilo in 2016 naar 82,7 miljoen kilo in 2020. Daarbij daalde de hoeveelheid stikstof van 327,5 miljoen kilo in 2016 naar 320,1 miljoen kilo in 2020. Binnen die sector was veel aandacht voor fosfaatreductie.

Grootste deel van rundvee

'Het grootste deel van de excretie in 2020 is afkomstig van de rundveesector. Deze zorgde voor een aandeel van 65 procent in de hoeveelheid stikstof en 55 procent in de hoeveelheid fosfaat. Varkens staan op plek 2 met 10 procent van de stikstof en 24 procent fosfaat. Pluimvee komt op plek 3', zegt Van Noort.

Terwijl de gebruiksruimte voor fosfaat in 2020 met 4,4 miljoen kilo naar 138 miljoen kilo is toegenomen door een verfijning de fosfaatklassen, is er nog altijd een fosfaatoverschot. De gebruiksruimte voor stikstof uit dierlijke mest kromp juist met 8 miljoen kilo naar 376 miljoen kilo. Dit komt deels doordat een aantal natuurgronden werd uitgesloten voor stikstofbemesting.

Meer geëxporteerd dan nodig

Een deel van de mest moet dus worden verwerkt of geëxporteerd. De fosfaatexport en -verwerking was in 2020 met 47,7 miljoen kilo nagenoeg gelijk aan 2019, maar lager dan de 54,5 miljoen ton in 2016. Het betekent wel dat Nederland wel 26 miljoen kilo aan fosfaat meer exporteert dan in het kader van de gebruiksruimte nodig is.

De exportdaling komt mede door strengere importeisen vanuit Duitsland. Zo ging vorig jaar 12 miljoen kilo fosfaat minder naar de oosterburen dan in 2016. De export naar Frankrijk is sinds 2016 juist met 5 miljoen kilo toegenomen.

Ook met de 59,7 miljoen stikstof die werd geëxporteerd of verwerkt werd de plaatsingsruimte in Nederland niet volledig benut. Het overschot was immers 41,2 miljoen kilo. Een klein deel van de mest, 2,8 miljoen kilo stikstof, werd verwerkt in mineralenconcentraat. Deze kunstmestvervanger wordt vervolgens via een pilot als niet-dierlijke kunstmest ingezet in eigen land.