Linda Janssen: 'Op het stikstofdossier komen POV en LTO elkaar steeds tegen'

Linda Janssen is op kantoor in Ede. Het bestuurlijke werk staat in de vakantieperiode weliswaar op een lager pitje, maar ze maakt daarvan gebruik om leden te bezoeken. Daarnaast lopen veel dossiers gewoon door. Zo ook de jaarvergadering van november. Er worden vier nieuwe regiobestuurders gezocht en Janssen zelf is herkiesbaar.

De melkveesector is aan zet, maar de vraag is wie de stip op de horizon zet

Linda Janssen, voorzitter POV

Janssen staat voor wat ze zegt, of dat nu bij demissionair minister Carola Schouten van LNV is of bij een varkenshouder. In de wandelgangen leverde haar dat de reputatie op van 'star en rechtlijnig'. Zelf spreekt ze liever over 'consequent'. 'Ik ben best om te krijgen met goede argumenten, maar zolang die er niet zijn, is de weg gewoon rechtdoor.'

Toch wordt u ook gezien als een verbinder.

'Ja, zo zie ik mezelf ook. Maar ik kan dat alleen als ik weet dat het van meerwaarde is voor de belangen van de varkenshouderij. Verbinden betekent in mijn ogen ook dat ik mag benoemen waar het fout zit. Ik hoef niet met iedereen vrienden te zijn.

'In het Landbouw Collectief (red: overlegplatform van dertien belangenbehartigers en actiepartijen in 2019 en 2020) ben ik verbindend geweest tot het laatste moment, omdat POV vindt dat zoveel mogelijk met alle landbouwpartijen moet worden samengewerkt.'

Heeft dat uw relatie met LTO goed gedaan?

'Niet altijd en ook niet altijd met anderen. POV stond op basis van feiten in de stikstofdiscussie, dus ook in het benoemen waar het fundament niet goed gaat. Als dat de relatie met LTO geen goed heeft gedaan, dan is dat zo.'

Waarom denkt u dat dit de reden is?

'In de beleving van POV staat LTO ver af van het boerenbedrijf en geeft de organisatie te veel weg. Het fundament onder het stikstofbeleid deugt gewoon niet, maar LTO bouwt daarop voort om uit de impasse te komen. Het rekeninstrument Aerius is ongeschikt, juridisch is er niets houdbaar en de stikstofwet kent onhaalbare doelen. Straks hebben we geen boer meer over en blijkt de natuur nog steeds van slechte kwaliteit. En dan?

'Op het stikstofdossier komen POV en LTO elkaar steeds weer tegen, omdat LTO in onze ogen niet altijd handelt in het belang van varkenshouders. Onze sector heeft eigenlijk niets van doen met het stikstofdossier. Ten opzichte van 1990 hebben wij al meer dan 80 procent ammoniak gereduceerd. En in ons actieplan staat wat de komende jaren nog in uitvoering wordt genomen.'

Wat moet er gebeuren?

'De melkveehouderij is aan zet om ook met een integraal en uitvoerbaar plan te komen, maar de vraag is wie daarvoor de stip op de horizon zet. Ik weet dat LTO-voorzitter Sjaak van der Tak gesprekken voert met partijen om ze bij elkaar te brengen.

'Wij staan faliekant achter LTO als het lukt om een front te vormen met in ieder geval alle partijen met mandaat, zoals LTO, NMV, NVP, NAJK en POV. Maar het liefst ook met de andere boerenorganisaties. En als iemand dat kan, is het Van der Tak. Het wordt een spannend najaar. Dit moet klaar zijn voor een nieuw kabinet is geformeerd.'

Het stikstofdossier maakte van u als voorzitter ook een actievoerder.

'Alle acties in het belang van varkenshouders die werden georganiseerd door en voor alle boeren van Nederland heb ik ondersteund. Toen Farmers Defence Force (FDF) opstond en boeren opriep in beweging te komen, heb ik 15 euro gedoneerd.

'Bij Eva Jinek (red: uitzending van 13 februari 2020) werd die donatie uitvergroot en werd ik gepresenteerd als FDF'er. Dat ik bijvoorbeeld ook al vanaf mijn 18de lid ben van LTO, daar had niemand het over.

'Belangenbehartiging staat onder hoogspanning. Ik vind het jammer dat bij tijd en wijle voor de persoonlijke aanval wordt gekozen. POV en ikzelf werden door FDF ook persoonlijk op de korrel genomen. Ik doe daar niet aan mee. Ik weet waarvoor ik sta en kan mezelf nog elke dag recht in de spiegel aankijken.'

Waarom opteert u voor een tweede termijn?

'Omdat ik voor mijn gevoel nog niet klaar ben. Er is al veel gedaan, maar ik zie ook wat er nog moet gebeuren. Ik heb mezelf beloofd voor onze sector van toegevoegde waarde te zijn.'

Waar moeten er tussen 2021 en 2023 stappen worden gezet?

'In de uitvoering van het actieprogramma, want daarmee zijn we nog lang niet ver genoeg. We hadden een actieprogramma waarin saneren hand in hand ging met innoveren. Nu zitten we midden in de stikstofcrisis en is saneren nog zo'n beetje het enige woord dat telt.

'Voor ketenpartijen is dat ook ingewikkeld. Zij hebben geen idee wat hen boven het hoofd hangt en wankelen daardoor. Zij vragen zich af of ze nog wel zoveel moeten investeren in de Nederlandse varkenshouderij. En ik blijf vooral benadrukken dat er juist moet worden geïnvesteerd. Er is toekomst voor de varkenshouderij in Nederland als we het actieprogramma Vitale Varkenshouderij uitvoeren zoals we dat met elkaar hebben afgesproken.'

Is het vechten tegen de bierkaai?

'Nee, zeker niet. De basis voor de uitvoering van het actieprogramma ligt in vertrouwen. En dat is er. Het ministerie van LNV en de politiek zien dat wij als sector de juiste stappen zetten, alleen dierenwelzijn is een thema dat ons kwetsbaar maakt. Er is een politieke beweging die de lobby keigoed voor elkaar heeft en waarvoor het nooit genoeg is. Zij laten de hele politiek wiebelen over de vraag wat ze met de varkenshouderij moeten.

'Zonde, want onze sector is heel ver in verduurzamen en zet daarin nog elke dag stappen. Als varkenssector moeten we dat met elkaar nog meer laten zien. Ik geloof in met elkaar koers houden op het actieprogramma. Politieke spelletjes zijn niet de oplossing, de markt moet gaan meebewegen.'

POV zet met de prijsindex, productiemonitor en marktclusters ook zwaar in op de markt. Gaan jullie daarmee het verschil maken?

'Een eerlijke positie n de keten begint met organiseren, samen sterk maken. Dat is ingewikkeld, maar ik heb er vertrouwen in dat het ons lukt varkenshouders genoeg houvast te geven om dit nu ook gewoon met elkaar te doen. Met elkaar weten we ook dat waar onze sector nu staat in de keten, het resultaat is van zaken jaren gewoon op hun beloop laten.

'Wij faciliteren varkenshouders nu om een goede positie te pakken en zo zie ik POV ook. Wij zijn faciliterend aan groepen varkenshouders en bewegen mee in waar zij behoefte aan hebben. En met onze erkenning als producentenorganisatie kunnen we echt stappen zetten.'