Carbon Market Watch: 'CO2 moet je reduceren, niet compenseren'

Het terugdringen van de CO2-emissie in Europa gaat langzaam. Te langzaam, stelt Carbon Market Watch dat vorige week een rapport uitbracht waaruit blijkt dat de handel in ETS-uitstootrechten de industrie geen windeieren heeft gelegd.

Tussen 2008 en 2019 verdienden bedrijven die onder het Emission Trade System (ETS) vallen dankzij een overschot aan deze gratis uitgegeven rechten een bedrag van 30 tot 50 miljard euro. Bedrijven die rechten over hadden, konden deze doorverkopen aan collega's die ze tekort kwamen. De ngo concludeert dat het ETS-systeem zijn doel heeft gemist, omdat het bedrijven niet heeft aangezet tot emissiereductie.

50 euro per ton CO2

Lang werd de ETS-koers gedempt doordat de Europese Unie (EU) de rechten via quota gratis uitgaf aan industrieën. Nu de rem is gezet op de hoeveelheid uitgedeelde rechten, is de koers in korte tijd gestegen naar 50 euro per ton CO2. Minder gratis rechten en de forse koersstijging betekenen dat voor grote uitstoters als Shell en Tata Steel de CO2-prijs een factor wordt om rekening mee te houden.

De verwachting is dat de uitgifte van de rechten met nog eens 20 tot 30 procent wordt teruggebracht in de nieuwe klimaatplannen van de Europese Commissie. De industrie moet dan de CO2-markt op. Als de commissie de ETS-markt openzet voor rechten die in de landbouw worden verdiend, kan dat een impuls geven aan het verdienmodel van carbon farming.

Carbon Market Watch is hierop tegen. 'De CO2-uitstoot moet worden gereduceerd en niet gecompenseerd. Je kunt een ton CO2 die een boer vastlegt niet vergelijken met een ton CO2 uit fossiele brandstoffen die miljoenen jaren onder het aardoppervlak lagen opgeslagen. Bovendien zit er een limiet aan de opslagcapaciteit die de landbouw kan leveren', zegt woordvoerder Wijnand Stoefs.

Niet rijp voor de markt

De ngo stelt daarnaast dat het systeem achter carbon farming nog lang niet rijp is om er de markt van CO2-rechten mee op te gaan. 'Wij zijn kritisch. Er is nog veel te weinig bekend over de opslag van koolstof in de bodem en hoe permanent het is. De wetenschappelijke basis daarvoor is nog niet af. Er is ook nog geen betrouwbaar systeem om dit te registreren en te borgen', zegt Stoefs.

Bij CO2-vastlegging moet worden gedacht aan periodes van tweehonderd tot driehonderd jaar, zegt Stoefs die zich afvraagt hoe dat is in te passen in het boerenbedrijf. 'Het is zeer moeilijk om dat te garanderen. Vergeet niet dat elke ton ieder jaar opnieuw moet worden gecompenseerd. Wie blijft er verantwoordelijk voor die opslag en wat spreken we af voor als het toch weer als emissie vrijkomt? Je kunt niet van de volgende vijf generaties boeren vragen van hun land af te blijven.'

De nieuwe klimaatplannen die de Europese Commissie volgende maand gaat presenteren, moeten het eerste EU-reductiedoel van 55 procent van de CO2-emissies in 2030 binnen bereik brengen. Een akkoord met de lidstaten en het Europees Parlement zal nog veel voeten in de aarde hebben. Volgens Carbon Market Watch kan, gezien de urgentie van het klimaatprobleem, niet op een Brussels besluit worden gewacht.

'Helaas is er niet voor gekozen om boeren via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid te belonen voor koolstofopslag. Dat is een gemiste kans. Wij roepen landen dan ook op om niet op Brusselse regelgeving te wachten en snel met eigen nationaal beleid te komen waarmee boeren hier wel voor worden beloond. Laat dat niet van de markt afhangen', besluit Stoefs.

Bekijk hieronder het carbon farming-webinar van Nieuwe Oogst en Bayer