EU werkt aan CO2-heffing op brandstoffen

Op de top in Brussel konden de lidstaten het deze week niet eens worden over een verdeling van de kosten om de CO2-uitstoot in 2030 met 55 procent te verminderen ten opzichte van 1990. Een voorstel om de kostenverdeling af te laten hangen van de economische welvaart per lidstaat, werd dinsdag na urenlang beraad uit de conclusies geschrapt.

De 27 lidstaten wachten nu eerst een pakket wetgevende voorstellen van de Europese Commissie af om de EU gereed te maken voor de ambitieuze klimaatplannen in 2030. Die zullen naar verwachting op 14 juli door vicevoorzitter Frans Timmermans worden gepresenteerd.

In die plannen werkt de commissie uit wat daarvoor precies moet veranderen in bijvoorbeeld de opwekking van energie, het verkeer en de landbouw (Green Deal). Die voorstellen zijn nodig om de EU in 2050 klimaatneutraal te krijgen. De plannen liggen politiek uiterst gevoelig gezien de impact die ze kunnen hebben op de portemonnee van burgers en de kosten voor bedrijven.

Heffing op gas, kolen en olie

Een van de voorstellen waaraan gewerkt wordt, is een CO2-heffing op brandstoffen. De heffing kan via CO2-uitstootrechten worden opgelegd aan producenten van gas, kolen en huisbrandolie. De rekening daarvoor zal uiteindelijk toch bij huishoudens en bedrijven terechtkomen.

EU-voorzitter Ursula von der Leyen liet na het topoverleg weten dat er 'sociale compensatie' gaat komen om te voorkomen dat EU-burgers de verwarming van hun huis niet meer kunnen betalen. Mogelijk komen er ook subsidies om de verkoop van energiezuinige en schonere auto's te stimuleren en huizen te isoleren.

De transportsector en de bebouwde omgeving vallen nu niet onder het Europese emissiehandelssysteem ETS dat wel geldt voor de industrie en elektriciteitsproducenten. Om de klimaatdoelstellingen voor 2030 (minimaal 55 procent minder CO2-uitstoot) en CO2-neutraal in 2050 te halen, moeten vrachtwagens, automobilisten, kantoren en woningen straks ook een bijdrage leveren aan de vermindering van de CO2-uitstoot.

Europese financiering

'Voor Nederland is het van belang dat er een goede verdeling van de inspanningen tussen de lidstaten is en dat de invulling van de doelen kostenefficiënt is', zei premier Mark Rutte na afloop van de tweedaagse bijeenkomst met zijn collega's. Ieder land heeft een ander startpunt en er moeten stappen gezet worden om gemeenschappelijk op een hoger niveau te komen, betoogde hij. Europese financiering is volgens hem 'ruimschoots voorhanden'.

Het is volgens de demissionair premier allereerst van groot belang dat de burgers 'meegaan' in de transitie naar een duurzame maatschappij. 'Als we de burgers op grote kosten jagen is het weg. De brede middenklasse moet deze hele reis meemaken.'