Gelderse geitenstapel onder het vergrootglas

Omroep Gelderland meldt dat het aantal volwassen geiten sinds het instellen van de geitenstop 50 procent steeg, van 74.000 in 2017 naar 118.000 eind 2020. In de eerste vier maanden van dit jaar groeide deze veestapel met achtduizend verder en er zou ruimte zijn voor nog meer groei.

Tolboom ziet een ander beeld. 'Op basis van CBS-cijfers steeg het aantal geiten ouder dan een jaar in Gelderland met iets meer dan 35 procent. Het aantal geiten jonger dan een jaar daalde juist. Het totaal aantal geiten steeg hierdoor met iets meer dan 20 procent.' Het beeld wordt volgens vakgroepvoorzitter ook vertekend doordat de wijze van registreren is veranderd. Dat gebeurde eerst op basis van de gecombineerde opgave, nu via werkelijke I&R-cijfers.

Longontsteking

De zender meldt onder meer dat binnen een straal van 2 kilometer van melkgeitenhouderijen meer mensen longontsteking krijgen. Zo komen omwonenden aan het woord. 'Iedereen in de buurt heeft wel iemand in huis met longontsteking of heel ernstige luchtwegklachten', stelt één van hen.

Tolboom vindt dat hier niet de juiste toon wordt gezet. Hij weet dat uit onderzoek naar voren kwam dat er rond geitenbedrijven 20 procent meer longontsteking voorkomt dan elders. Dat cijfer wordt soms uit zijn verband gerukt. 'Terwijl normaal gesproken 1,5 procent van de mensen longontsteking krijgt, is dit rond geitenbedrijven 1,8 procent. Natuurlijk is ieder geval er één te veel, maar om te suggereren dat het leidt tot massale ziektegevallen is bezijden de waarheid.'

De geitenstop werd enkele maanden geleden in Gelderland met nog eens drie jaar verlengd. Dat gebeurde omdat het onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO-III) nog niet is afgerond. Dat kijkt naar een mogelijk verband tussen geitenbedrijven en een verhoogde kans op longontsteking bij omwonenden. Het onderzoek liep als gevolg van de coronapandemie vertraging op.

'Nieuwe zoönose'

Omroep Gelderland gooit extra olie op het vuur door nu al te stellen dat de daarbij betrokken wetenschappers ook onderzoeken of er een nieuwe zoönose onder de geitenstapel heerst. Ook een aantal geitenhouders werkt mee aan VGO-III.

Tolboom stelt dat VGO-III noodzakelijk is om de oorzaak van een verband tussen de geitenhouderij en longontsteking te achterhalen. 'Geitenhouders en hun gezin, maar ook omwonenden hebben behoefte aan inzicht. Een statistisch verband biedt geen duidelijkheid over het hoe en wat. Maar dus ook niet over de stappen die geitenhouders eventueel zouden kunnen nemen.'