Boer en Zorg wil ouderen gezond laten eten met streekproducten

Voor veel bewoners van zorginstellingen en thuiszorgcliënten is eten een van de hoogtepunten van de dag. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat aandacht voor de ingrediënten van maaltijden een aantoonbare meerwaarde biedt voor hun gezondheid. Samen kunnen eten, verbindt bovendien en zorgt voor een thuisgevoel.

Tegelijkertijd blijkt een op de drie bewoners ondervoed, zegt bijna de helft niet tevreden te zijn over de maaltijden en verdwijnt 30 tot 40 procent van hun eten in de afvalbak. Dat kan veel beter, vinden biologisch-dynamisch boer Tim Moerman, Jeroen de Vries, Hans Everse en Marijn van Son. Zij zijn de bedenkers van Boer en Zorg.

Blijere bewoners

Met smaakvolle, lokale producten en een goede maaltijdpresentatie kunnen instellingen bewoners beter en gezonder laten eten, waardoor hun functioneren en kwaliteit van leven erop vooruitgaan. Gelukkigere, blijere bewoners hebben in het beste geval zelfs minder zorg en medicatie nodig.

Daarnaast menen de vier dat de Zeeuwse boeren, tuinders en vissers op deze manier hun producten beter voor het voetlicht kunnen brengen. Zij moeten een eerlijke prijs voor goede, liefst duurzaam geproduceerde voedingsmiddelen krijgen uit de eigen regio. Ook het seizoensgerichte aanbod is belangrijk.

Gevarieerd eten

'De natuur weet wat goed voor ons is', zegt Everse, die als kok veel ervaring heeft in zorginstellingen. 'Gevarieerd eten met zuiver streekproducten is prima mogelijk. Eten moet een feestje worden voor mensen in zorginstellingen.'

Voordeel van regioproducten binnen de werkwijze van Boer en Zorg is volgens het viertal dat de keten veel korter kan worden gemaakt. 'Als ik op reguliere wijze producten van Tim Moerman wil kopen, pakt dat door de marges van alle partijen in de keten al snel drie keer zo duur uit', zegt Everse.

Oorsprong

'Bovendien kennen we door onze werkwijze de oorsprong van ons voedsel. Ik wil graag kunnen zeggen dat ik de aardappelen van een bepaalde boer wil en niet dat die allemaal op een grote hoop hier binnenkomen en ze zo hun identiteit verliezen.'

De coronapandemie heeft laten zien hoe belangrijk transparantie in de keten is, stelt Everse: 'Zeeland kent prachtige landbouwproducten, maar is er slecht in om die voor het voetlicht te brengen. Er worden hier zoveel mooie producten verbouwd in de directe omgeving. Maar als bijvoorbeeld Zeeuwse aardappelen eenmaal de provincie uit zijn, dan belanden ze op de grote hoop en zijn ze hun Zeeuwse identiteit kwijt.'

Meer begrip

Dat de vier elkaar inmiddels goed kennen en samen het risico dragen, betekent ook dat ze meer begrip hebben gekregen voor de ander, benadrukt Moerman. 'We kunnen problemen niet bij iemand elders in de keten neerleggen, want die keten zijn we zelf.' Van Son vult aan dat alle partijen zich verantwoordelijk voelen. 'We moeten dit samen voor elkaar boksen.'

De maaltijden zullen op een centrale plek worden bereid. Indien gewenst kunnen zorginstellingen er toch voor kiezen om het eten zelf in eigen keuken te verwerken en bereiden.

Verdienmodel

'De marges op verwerking van landbouwproducten zijn enorm', zegt Everse. 'Door de verwerking in eigen hand te houden, kunnen we het verdienmodel voor onszelf en de boeren versterken. Voor de bewoners die de producten van Boer en Zorg op hun bord krijgen, telt de herkenbaarheid, iets wat ze nog kennen van vroeger.'

Het biologische aspect telt ook zwaar voor Boer en Zorg, zegt Tim Moerman. 'We zijn best ambitieus. Maar we gaan niet zeggen dat ons hele aanbod over vijf jaar al 100 procent biologisch is. Het is beter om het aandeel biologische producten elk jaar met een klein percentage te laten groeien. We willen vertrekken met 50 procent biologische producten en dan doorgroeien.'

Vraag en aanbod

'Het is ook een kwestie van vraag en aanbod. Als wij via Boer en Zorg laten zien dat er een groeiende afzetmarkt is voor biologische voeding, kan dat meer boeren over de streep trekken.'

Voor Everse geldt het gezondheidsaspect van voeding zwaar. 'Geen poespas met E-nummers. Voeding en drinken zijn in mijn ogen een primaire taak van de gezondheidszorg.' Van Son benadrukt dat eten nu vooral nog als kostenpost wordt gezien. Dat moet anders. 'Goed eten is belangrijk', vindt hij.

Draagvlak

Om draagvlak te vinden, wil Boer en Zorg eerst met een foodtruck langs zorginstellingen gaan. In een later stadium willen de initiatiefnemers ook de keukens van zorginstellingen voor een dag gaan overnemen om partijen zo te laten wennen aan hun werkwijze en intenties.

Daarvoor kunnen de vier mannen het prijzengeld inzetten dat ze hebben ontvangen als winnaars van de Rabo Food Forward West-Brabant & Zeeland. De finale van deze innovatiewedstrijd vond plaats in januari. ZLTO-directeur Kathleen Goense was een van de juryleden.