Jacob Vos bewerkt klei licht en spaart structuur

Voor telers die een fijner zaaibed willen, maar dieper in de grond de structuur in stand willen houden, is ondiepe bewerking een werkbare techniek. Volgens onderzoeker Derk van Balen van WUR Open Teelten valt ook een ondiep kerende grondbewerking (ecoploegen) hieronder en is de drempel naar deze gereduceerde grondbewerking kleiner.

'Het is de moeite waard te kijken naar deze stap tussen niet-kerend en ploegen. Je kunt zo'n ondiepe kerende bewerking jaarlijks doen of af en toe. We zien in ons onderzoek in Lelystad dat je hiermee de onkruiddruk kunt verlagen ten opzichte van niet-kerende grondbewerking en toch de bodemstructuur grotendeels in stand houden.'

Betere waterhuishouding

Jacob Vos is klankbordgroepslid voor het onderzoek in Lelystad sinds 2009. Met zijn twee zoons boert hij in Bant en Tollebeek en ze doen loonwerk. Vos is vooral te spreken over de veel betere waterhuishouding in natte en droge periodes.

'De capillaire werking van de grond is beter dan bij normaal ploegen en de doorlaatbaarheid van de onderlaag bij veel regen is gebleven, terwijl veel telers verwachtten dat die zonder normaal ploegen minder zou worden.'

Het valt de teler op dat de draagkracht van ondiep bewerkte grond veel beter is dan bij dieper ploegen. Bij het rooien van suikerbieten in Tollebeek, laat in een nat najaar, leek het onverstandig om met kippers op het land te komen. 'Toen bleek dat dit op onze met de ecoploeg bewerkte grond wel kon, maar bij een klant van ons loonbedrijf die gewoon had geploegd niet', zegt hij.

Lichte trekker

'De gereduceerde grondbewerking kan met een lichte trekker. Je hebt meer capaciteit en bespaart brandstof. Toen ik als jongen samen met mijn vader in de polder kwam, bewerkten we de grond met lichte machines. Je kon aardappelland met een eg klaarmaken. Machines zijn steeds zwaarder geworden.'

Vos gelooft wel in grotere machines, mits de druk op de grond laag blijft. 'Wij waren bij de eersten die met een vierrijige rooier met lage bodemdruk gingen werken. Als te hoge druk van machines de bodem dichtdrukt, kun je dat mechanisch niet goed oplossen. Herstel moet eerder komen van wortels en wormen. Met de paragrubber scheur je de grond wel, maar niet te grof. Je kunt wat doen met moderne techniek en de beste bandentechniek.

Grond drassig

'Veel mensen zijn bang voor wateroverlast, als ze niet ploegen, maar ploegen en woelen zet de poriën in de grond op zijn kop. Daardoor wordt de grond drassig. Het is beter alles heel te houden', zegt de teler.

Ondiep werken, rijpaden en verder niet verdichten is nu zijn aanpak. Daarom zaait hij de uien bijvoorbeeld met een 9 meter brede zaaimachine, gelijk aan drie bedbreedtes, omdat hij dan niet midden over een bed rijdt.