Bodem bemonsteren door deze op te delen in blokjes

Bij de kwaliteitsaspecten van de bodem denkt Arjan Mager van het HLB vooral aan textuur, organische stof, vochthoudend vermogen, chemische bodemvruchtbaarheid en biologische bodemvruchtbaarheid. 'Er is een groot aantal factoren die samen de bodem maken.'

Een bodem is dynamisch. Dat wil zeggen dat er verschillen kunnen zijn tussen de jaren en zelfs binnen een seizoen. Variaties zijn soms op kleine afstand mogelijk. 'Inspelen op de verschillen binnen een perceel is goed om de kostprijs te verlagen en door efficiënter inzetten van hulpmiddelen vaak ook de invloed op het milieu.'

Dronebeelden

Een groter aantal bodemmonsters en kijken naar meerdere informatiebronnen geeft nauwkeuriger inzicht in de variaties binnen een perceel. Mager denkt naast bodemmonsters aan dronebeelden, bodemscans en opbrengstkaarten.

'Het nadeel van opbrengstkaarten is dat de kwaliteit vaak niet wordt meegenomen. Bij bijvoorbeeld een hogere opbrengst aan zetmeelaardappelen kan een lager zetmeelgehalte het effect gering maken. Kies de analysemethodieken die bij het doel passen.'

Biomassa

Drones geven inzicht in de hoeveelheid biomassa binnen een perceel. 'Binnen één jaar kunnen de beelden heel anders zijn. En hoe strak is de relatie tussen loofmassa en opbrengst? Loof telen is niet altijd relevant voor de opbrengst. Je moet niet blindelings met een datakaart gaan werken. Koppel het beeld uit verschillende bronnen altijd met de ervaring van de teler.'

Bij bodemanalyse werken laboratoria met verschillende technieken. Mager twijfelt niet zozeer aan de bodemmonsters, de analysetechnieken en het resultaat.

Het kan misgaan

'Als het laboratorium de waarde en het advies presenteert, gaat het goed. Als je een onafhankelijk adviseur inschakelt, kan het misgaan. De gebruiker moet goed letten op de eenheid waarin een waarde wordt gepresenteerd, voordat hij of zij er een advies op gaat baseren. Anders kun je de mist ingaan.'

Mager ziet dat er steeds meer nieuwe sensortechnieken op de markt komen om de kwaliteit van de bodem te meten. De verschillende toepassingen zijn niet allemaal even nauwkeurig. 'Als je een NIR-handscanner op de grond duwt, krijg je resultaat van de bovenste 2 centimeter. Je kunt beter eerst bouwvoordiep prikken, alles samen in een emmer mengen en dan scannen.'

Gelijkmatiger

Als je als teler de variaties binnen een perceel in beeld hebt, kun je proberen om de toestand gelijkmatiger te maken. Bijvoorbeeld de pH, organische stof, fosfaat of kali. 'Sturen met enkelvoudige producten gaat het makkelijkst. Als je organische stof wilt bijsturen, geef je met compost ook veel andere toevoegingen. Bij het sturen moet je kijken wat het meest kritisch is.'