Betere spuitrobot begint aan tweede leven

Ruim tien jaar geleden waren er al spuitrobots op de markt. Die ontwikkeling heeft toen niet echt doorgezet. Reden was dat er nog betrekkelijk gemakkelijk medewerkers waren te vinden voor het schoonspuiten van varkensstallen. Daarnaast werkten de toenmalige spuitrobots niet optimaal en hadden ze geregeld mankementen.
Maar de ontwikkeling van spuitrobots is verdergegaan. En wat misschien nog wel belangrijker is: het is steeds moeilijker om aan medewerkers te komen, laat staan voor het schoonspuiten van de stallen.

'Door een robot in te zetten, wordt dat weer gemakkelijker', zegt Henk van Dingenen die bij MS Schippers de Evo Cleaner-spuitrobot in de markt zet. 'De robot reinigt de stal voor 80 tot 90 procent. De medewerker of varkenshouder komt dan in een bijna schone afdeling en hoeft alleen nog de puntjes op de i te zetten. Dat is veel prettiger werk.'

Twee typen

Op de Nederlandse markt zijn twee typen spuitrobots te koop. De Zweedse Evo Cleaner is een robot met een beweegbare arm en spuitkop die net als de mens in principe in ieder hoekje en gaatje kan werken. Daartoe is het wel nodig om de robot exact te leren hoe hij moet werken. Deze robot vergt een investering van zo'n 40.000 euro.

Weda Holland levert de ProCleaner van het Deense Washpower. Deze robot werkt met vaste armen en daarop beweegbare spuitkoppen volgens een voorgeprogrammeerd systeem. De investering in de Pro Cleaner is ongeveer 30.000 euro.

Beide spuitrobots hebben hun voordelen. 'De ProCleaner kun je direct aan het werk zetten', zegt Bastiaan Peters van Weda Holland.

Instelbare programma's

'Er zitten drie instelbare programma's in waar je uit kunt kiezen. Die programma's verschillen in de tijdsduur die de spuitrobot in ieder hok spuit en hoe vaak hij terugkomt. Soms is het genoeg om één keer langs de hokken te gaan, zoals in een biggenstal. Bij vleesvarkens zijn vaak twee of drie werkgangen nodig. Daarbij kan de robot ook inschuimen.'

De robot is volgens Peters zo eenvoudig mogelijk gehouden waardoor er zo min mogelijk mis kan gaan. Dat maakt het apparaat bedrijfszeker en eenvoudig te bedienen. Er zijn twee typen: één met vaste armen voor afdelingen waar geen voerleidingen in de weg zitten en één met kantelbare armen, zodat ze langs de voerleidingen op kunnen.

Driehonderd in Europa

'Met de robot spuit je een vleesvarkensstal voor 80 procent schoon en de biggenopfok tot 90 procent. Deze robot is in Europa al ruim driehonderd keer verkocht, in Nederland zijn er sinds kort enkele aan het werk', zegt Peters.

'In het buitenland vinden ze dat de afdeling vaak schoon genoeg is, nadat de robot erdoorheen is geweest. In Nederland zijn we nauwkeuriger op de hygiëne en loopt de varkenshouder of een medewerker er nog een keer met de hogedrukspuit langs.'

Nabootsen

De Evo Cleaner van MS Schippers bootst het schoonmaakwerk van de varkenshouder zo goed mogelijk na. 'Daartoe is het nodig om de robot het schoonmaken te leren', zegt Van Dingenen. 'Daar helpen we de varkenshouder mee op weg, zodat hij goed kan starten.'

De robot met de beweegbare arm en spuitkop kan in principe op iedere plek in het hok reinigen. Voerbakken, drinknippels en ook losse voerbakjes, die je op een vaste plek ophangt, kan hij schoonspuiten.

Werkwijze

De werkwijze is normaal gesproken dat de robot in de eerste werkgang de vloeren grotendeels schoonspuit. Daarbij kan de robot met een werkdruk tot 250 bar aan de slag, waardoor hij harde mestlagen op vloeren gemakkelijker weg krijgt.

Na de eerste behandeling van de vloer neemt de robot in de tweede werkgang de wanden, voerbakken, drinknippels en nog een keer de vloer mee. Afhankelijk van de soort vloeren en hokinrichting – beton of een ruwe vloer is lastiger te reinigen dan kunststof – is de afdeling dan voor minimaal 80 tot meer dan 90 procent schoon.

Handwerk

De mens is dan nodig voor de finesses. 'In een kraamhok waar de biggen diarree hebben gehad, zal het hok bijvoorbeeld nog niet helemaal goed schoon zijn', zegt Van Dingenen. 'Daar blijven het menselijk oog en handwerk voor nodig. Ook het reinigen van een plafond of lampen is vaak nog handwerk.'

Vroeger gold als nadeel van de robot een hoog waterverbruik. Dat is niet meer het geval. 'We hebben het waterverbruik van de spuitrobot en het nareinigen door de medewerker of varkenshouder vergeleken met het waterverbruik als hij al het werk voor zijn rekening neemt. Meerdere metingen wijzen uit dat het verbruik vrijwel vergelijkbaar is.'