Robots rijden vooral in loonwerk

Achtergrond Mechanisatie Frits Huiden 21 feb 2020 om 09:35uur

Iedereen praat over veldrobots, maar wie gaat er al een kopen? Bedrijfszekerheid is ongewis en de investering fors. Loonwerkers met een robot dienen zich aan en garanderen onkruidvrije hectares per teeltseizoen.

Elk toekomstbeeld in de akkerbouw en vollegrondsteelt wordt gedomineerd door veldrobots. Ondernemers praten erover en zijn aan het ontwikkelen of testen. Dat gaat van kleine start-ups tot grote traditionele bedrijven die er een complete 'Smart', 'Intelligence' of een gelijksoortige afdeling voor oprichten.

Stuwende argumenten zijn een lagere bodemdruk, plaatsspecifiek werken, gebruik van elektrische aandrijving, verlagen van personeelskosten en steeds vaker ook de komende wettelijke beperking van middelengebruik. Vaak wordt het ook nog eens gespekt met 10 tot 30 procent subsidies vanuit het Rijk.

Een veldrobot heeft het allemaal. Onbemand, elektrisch aangedreven en met een verwaarloosbaar eigengewicht kan deze bijvoorbeeld mechanisch onkruid bestrijden, maar ook ander licht werk verrichten, zoals zaaien. De techniek wordt dus zeker serieus genomen, maar er zijn er nog steeds weinig ondernemers die al een significant aantal robots in het veld hebben draaien.

Plan is om met één man en twee robots naar een teler te gaan

Jeroen Wolters van Smart Agri Technology

Naïo-robots

Ook Abemec richtte vorig jaar een Smart Farming-afdeling op. Het bedrijf importeert het Franse merk Naïo dat wel verder is in zijn ontwikkeling en al draait vanaf 2013. Er zijn twee elektrisch aangedreven types: de Oz440 en de grote Dino. Van de Oz draaien er nu 130 stuks in Frankrijk en van de grote Dino al 30.

De Dino weegt 800 kilo en kost zo’n 90.000 euro. De machine kan 3 tot 5 hectare schoffelen per dag. © Abemec

'Buiten Frankrijk gaat het nog om een handvol machines, maar dat zie ik snel veranderen', verwacht Thijs van de Ven van Abemec. 'Naïo begon als start-up. Nu werken er al zestig tot zeventig mensen.' In Nederland staat het nog in de kinderschoenen. Abemec verkocht enkele Oz-robots, onder andere aan een boomkweker die ermee schoffelt tussen de rijen.

Een andere Oz is in 2016 verkocht aan een akkerbouwer, via voormalig importeur Reesink. De 150 kilo wegende Oz trekt 300 kilo van zijn plek, tilt 80 kilo zonder te steigeren en heeft schrankbesturing. Hij rijdt acht uur op een accu en kost 30.000 euro.

Portaaltrekker voor beddenteelt

De grote Dino is meer een portaaltrekker voor beddenteelt. Terwijl de Oz navigeert op de plantrijen met zijn beide camera's en laser, moet de Dino het hebben van gps-coördinaten en een enkele camera. De 800 kilo wegende Dino kost zo'n 90.000 euro en kan 3 tot 5 hectare schoffelen per dag. De kleine Oz doet 1 hectare per dag.

Abemec is ook importeur van de Deense Robotti-veldrobot. Deze 2.500 kilo wegende robot rijdt op RTK-gps en heeft veel weg van een autonome selectiekar met twee dieselmotoren en een hef, aftakas en hydrauliekventielen zoals op een trekker. Er zijn veel traditionele machines te koppelen.

De 2.500 kilo wegende Robotti met twee dieselmotoren, hef, aftakas en hydrauliek zoals op een trekker. © Abemec

Onderzoeker Ole Green van de Aarhus Universiteit en oud-medewerkers van Kongskilde zijn de drijvende kracht achter het bedrijf. Er rijden met zo'n vijftien exemplaren in West-Europa. De zwaarste uitvoering heeft een vermogen van 150 pk door een 75 pk-motor aan elke zijde.

Struikelblok

Struikelblok voor telers is het risico om vroegtijdig in deze prille techniek te stappen. De aanschafprijzen zijn fors, terwijl er nog weinig bekend is over de bedrijfszekerheid, of het bij de ondernemer past en of het überhaupt meerwaarde brengt. Gewoon een nieuwe dieseltrekker kopen is veiliger.

Daarom beloven de bedrijven Abemec en Smart Agri Technology nu een gezaaide onkruidvrije hectare, door het werk met robots uit te voeren. De teler betaalt een prijs per hectare en transportkosten voor de robot. Als een soort loonwerkers komen zowel Smart Agri Technology als Abemec dan met hun robots het land bewerken.

In plaats van kopen, kun je ook een robot voor loonwerk huren. © Frits Huiden

Studenten leasen robots

Smart Agri Technology bestaat uit de studenten Jeroen Wolters en Han Hilbrands. Zij leasen samen twee Robotti-veldrobots van fabrikant Agro Intelli. Er is een Kverneland Optima-zaaimachine bij gekocht en er worden schoffels besteld. 'De robots moeten in mei geleverd worden', vertelt Wolters. De studenten kozen voor de zwaarste variant van Robotti. Een 150 pk-robot van circa 140.000 euro.

Inmiddels hebben Wolters en Hilbrands Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw als klant. Ook verhuren zij de robots weer terug aan Agro Intelli voor demonstraties in Noord-Duitsland. Over de kosten voor een teler om een hectare gezaaid en onkruidvrij te krijgen, kan Wolters nog weinig zeggen. 'Plan is om met één man en twee robots naar een teler te gaan. Dan doe je ruim 16 hectare per dag.'