Wie betaalt de rekening van een gezonde bodem?

De bodem is de basis voor kringlooplandbouw, stelt Gera van Os. Zij legt uit dat in de visie van minister Carola Schouten landbouwgrond primair dient voor de teelt van voedingsgewassen. Gras voor veevoer wordt daarin alleen geproduceerd op gronden die niet geschikt zijn voor akker- en tuinbouw. De kwaliteit van de bodem blijft op peil door optimaal gebruik te maken van reststromen en dierlijke mest.

Van Os is als lector Duurzaam Bodembeheer verbonden aan de Aeres Hogeschool in Dronten. Onlangs sprak zij tijdens de Bloemkool & Broccoli Contactdag van Vollegrondsgroentenet op het bedrijf van René Verdonk en Sabine van den Berg in Wervershoof over de kwaliteit van de bodem. In een volle bedrijfskantine hield Van Os de Noord-Hollandse vollegrondgroentetelers voor dat ze de bodem net zo moeten behandelen als hun vrouw. 'Daar moet je zuinig op zijn.'

Dilemma's

Volgens de lector staan tuinders vaak voor dilemma's die zowel betrekking hebben op de kwaliteit van hun percelen als op hun verdienmodel. 'Het is de vraag op wat voor termijn investeringen ten behoeve van de bodem worden terugverdiend', zegt Van Os. 'Voer je bijvoorbeeld organische stof aan in de vorm van compost, waarvoor je moet betalen, of neem je drijfmest waarvoor je geld toe krijgt? Maar wat is uiteindelijk het effect van deze beslissing?'

Volgens Van Os wil de maatschappij de bodem gebruiken voor voedselproductie, waterbeheer en koolstofopslag en bij dat alles moet ook de bodemdiversiteit nog toenemen. Maar het is daarbij onduidelijk wie uiteindelijk de rekening betaalt van een gezonde bodem. 'Schouten zegt steeds dat zij het verdienmodel van de boer scherp op het netvlies heeft, maar in relatie tot de investeringen in de bodemkwaliteit zien we hiervan nog weinig terug in haar beleid.'