Erfbetreder kan boer prikkelen in bodembeheer

Juist deze groep kan melkveehouders en akkerbouwers prikkelen om de kennis over duurzaam bodembeheer te vergroten, verwachten initiatiefnemers LTO Noord, Wageningen University & Research (WUR), CLM en Innovatie Veenkoloniën. Erfbetreders hebben contact met boeren, weten wat op bedrijven speelt en hebben invloed. Voor de partijen redenen om deze groep uit te nodigen, tegelijkertijd met het werven van boeren voor Bodem APK.

Volgens de aanwezigen zijn negen van de tien boeren bereid om stappen te nemen in bodembeheer. Maar hoe pak je dat goed aan en welke rol neem je naar de boer toe, zodat de ondernemers bewust bezig zijn met een goede bodem?

Kleine stapjes

'Je moet niet van de kelder op de zolder willen springen', waarschuwt Gauke Adamse, mede-eigenaar van fourage- en adviesbedrijf Weidse Blik in Joure. 'Dat werkt niet. Een koe die dit jaar 8.000 kilo melk geeft, geeft volgend jaar niet ineens 10.000 kilo melk. Met de bodem is het net zo. Het gaat om kleine stapjes. Bijvoorbeeld kalk strooien om de zuurtegraad te verbeteren. Houd het praktisch. De bedrijfsvoering hoeft niet compleet over de kop.'

Triggeren is ook erg belangrijk. Geef aan dat je ook CO2 kunt vastleggen in de bodem en dat het niet alleen over stikstofuitstoot gaat, opperen enkele adviseurs. 'Laaghangend fruit levert vaak direct geld op, bijvoorbeeld kijken naar ruw eiwit', zegt onafhankelijk adviseur Jehannes Fopma van JFopmaAdvies in Britswerd.

'Nog 100 kilo eraf'

De grond doet veel meer dan wij weten, stelt Durk Durksz die namens WUR bij het project is betrokken. 'Waar we eerder 400 tot 500 kilo stikstof uit kunstmest per hectare strooiden, zitten we nu op de helft. En mijn overtuiging is dat er nog 100 kilo af kan. Ik zag boeren kunstmest uitrijden op droge gronden. Dat is hartstikke zonde. Als je dorst hebt, eet je ook geen beschuit.'

Kunnen boeren objectief worden geadviseerd over de bodem door een erfbetreder die ook producten verkoopt? Fopma vreest van niet. 'Erfbetreders hebben vaak een eigenbelang, ze willen zoveel mogelijk verkopen. Ik vraag me af of een verkoper deze omslag kan maken.' Adamse vindt dit kortzichtig. 'Daarmee doe je de ondernemers tekort. Wij worden beoordeeld op het rendement. Als een boer niets verdient, schakelt hij ons niet in.'

'Erfbetreders veranderen'

Durksz ziet erfbetreders veranderen. 'Het gaat niet meer om zoveel mogelijk voer en kunstmest verkopen. Erfbetreders staan steeds meer naast de boer en passen minder het verkoopkunstje toe.'

Voordeel van erfbetreders is volgens Durksz dat zij kennis hebben van andere bedrijven. 'Dat komt vaak niet op het erf van de boer.' Hij adviseert erfbetreders om de boeren niet een kant op te duwen. 'Het is een kunst om niet op hun stoel te gaan zitten. Spiegelen kan helpen.'