Rendement bodem kan fors omhoog

In deze vier provincies - Gelderland, Limburg, Noord-Brabant en Overijssel - worden nu de eerste groepen opgestart, weet Jochems. 'Maar daar blijft het niet bij, de komende tijd worden nieuwe groepen gemaakt', stelt hij, op weg huiswaarts na een eerste startbijeenkomst met tien ondernemers. 'Na een voorstelrondje was er veel aandacht voor zaken die in de training aan bod komen. Die is zo praktisch mogelijk, dat houdt het aantrekkelijk voor de deelnemers. Zo moeten ze binnen het huidige speelveld resultaat halen, met de focus op zaken die op het eigen bedrijf spelen. Daarbij houden we ook het doel van de ondernemer voor ogen.'

Doel van de bijeenkomsten is wél om wat meer de diepte in te gaan, stelt hij: 'We lichten door hoe ondernemers hun bedrijf en bodem nu managen. Met workshops ventileren we de keuzes van ondernemers. Denk aan de relatie tussen bemesting, bodemgezondheid en voerkwaliteit, ziektedruk en bodemstructuur. Maar ook wat onkruiden ons vertellen.'

Gebalanceerd bodemleven

Een gebalanceerd bodemleven vormt bij deze training de basis. 'We zien de bodem als een systeem in interactie met de omgeving. We moeten het koolstofmilieu in de bodem zijn werk laten doen. Dat is de vertering van plantresten op het land. Hierdoor komt voedsel beschikbaar voor het bodemleven, wat weer goed is voor de groei van de planten', stelt Jochems.

Hij vervolgt: 'Het gaat om een balans tussen werken en oogsten. Door die balans kan de input worden verlaagd en zijn we minder afhankelijk van chemicaliën en kunstmest. We weten dat hier goede resultaten zijn te behalen.'

Zeven jaar ervaring

C-Cycle, met loonwerker Karel Kennes van De Schalm uit het Brabantse Alphen, heeft al zeven jaar ervaring met de werkwijze van Jochems. Binnen C-Cycle werkt Kennes samen met melkveehouders en akkerbouwers, waarbij de loonwerker de grond beheert. Zo produceert hij voor de melkveehouders het ruwvoer. Ze betalen hem hiervoor per kilo melk.

Volgens Kennes gaat de aanpak verder dan bij veel collega-loonwerkers. 'Zo wordt de grond gescand. Daarbij is er bijvoorbeeld aandacht voor de elektrische geleidbaarheid van de bodem. Dat zegt iets over mineralen, verdichtingen, hoeveelheid water en vochthoudend vermogen. Op basis van de uitslagen van die scan worden bodemmonsters genomen, wat vervolgens leidt tot een bemestingsadvies. Daarnaast worden de gewassen met behulp van een drone op groei gecontroleerd en wordt bij de oogst de opbrengst gemeten, in ton droge stof per hectare.'

Aanpak heeft effect

De aanpak heeft volgens Kennes effect. 'De opbrengst is duidelijk hoger, de bodem is gezonder. Als gevolg van betere gewassen zijn ook de koeien gezonder. Zo is de grasopbrengst 25 tot 50 procent hoger dan bij een normale teelt, bij in principe dezelfde input aan mineralen.'

De loonwerker geeft wel aan dat er een jaareffect is: 'De plant heeft voor de fotosynthese vocht, temperatuur, zonlicht en mineralen nodig. De laatste twee jaren ontbrak het in de zomer aan vocht, dan is het verschil met de gangbare methode minder groot.'

Daarbij dalen de kosten voor chemische onkruidbestrijding en is de kunstmestgift lager. 'Wel worden de mineralen op een andere manier aangebracht. We kiezen bewust voor andere, meer koolstofgebonden, organische meststoffen', vervolgt Kennes.

Efficiënter met mest

Daarmee is ook bewust een belangrijke rol weggelegd voor de mest, aldus Kennes. 'De focus ligt op een verteerbaar rantsoen, zodat de koe zo efficiënt mogelijk met stoffen omgaat.'

'Dat is niet alleen goed voor de efficiëntie van de koe, maar wordt ook de uitstoot in de vorm van ammoniak en methaan verlaagd. Daarbij verbeteren we de mestkwaliteit, door te zorgen dat de mineralen bovenin de top van de bodem verblijven en niet uitspoelen. Hiervoor moeten de mineralen gebonden worden. Op die manier werk je niet alleen aan een betere bodem, maar daarmee ook aan een beter milieu', stelt Kennes.