Europees besluit slecht voor brede weersverzekering

De Europese Raad van landbouwministers stemde in de vergadering van 11 en 12 december in met de landbouwonderdelen van de Omnibusverordening. Deze verordening is van toepassing vanaf 1 januari 2018.

Minister Schouten laat de Tweede Kamer in een brief weten niet onverdeeld blij te zijn met het onderhandelingsresultaat. Zij is vooral ontevreden over de verlaging van de schadedrempel van oogst, dier- en plantverzekeringen van 30 naar 20 procent. Schouten vindt dat ongewenst.

'Nederland kent momenteel een goed werkende brede weersverzekering met een schadedrempel van 30 procent. Als de schadedrempel omlaag gaat, zal er vaker en meer uitbetaald moeten worden. Dit zal tot gevolg hebben dat de premie hoger wordt, wat deelname aan de brede weersverzekering onder druk zet', schrijft de minister. Zij hoopt dat er ruimte blijft om vast te houden aan een schadedrempel van 30 procent.

Vergroening

Ook ten aanzien van de vergroening vindt Schouten de uitkomsten op onderdelen teleurstellend. Zo wordt de wegingsfactor voor stikstofbindende gewassen verhoogd van 0,7 naar 1. Daardoor hoeven akkerbouwers minder van dit soort gewassen te telen om aan hun verplichting te voldoen om ecologisch aandachtsgebied aan te leggen.

Ook wordt de vrijstelling van de vergroening voor bedrijven met meer dan 75 procent gras verruimd. Voortaan zijn alle bedrijven met meer dan 75 procent gras vrijgesteld, ook als ze meer dan 30 hectare bouwland hebben. 'Beide onderdelen betekenen een afzwakking van de huidige vergroening', vindt Schouten.

Gewassen

De lijst met gewassen die als ecologisch aandachtsgebied mogen worden aangemerkt, wordt uitgebreid met miscanthus, zonnekroon en braakland met drachtplanten (bestaande uit soorten die veel pollen en nectar bevatten). Schouten heeft Wageningen UR om advies gevraagd over openstelling van deze gewassen voor de vergroening in de Nederlandse situatie.

'Ik ben positief over het feit dat spelt voortaan mag meetellen als apart gewas voor gewasdiversificatie, ook als boeren al tarwe in het bouwplan hebben opgenomen. Met deze bepaling wordt tegemoet gekomen aan graantelers op zware kleigronden in Noord-Nederland', schrijft Schouten aan de Tweede Kamer.

Mededingingsregels

Met de Omnibusverordening worden in alle landbouwsectoren producentenorganisaties met onderhandelingsbevoegdheden toegestaan. De bevoegdheid tot contractuele onderhandelingen bestond eerst alleen voor de rund- en kalfsvleessector, akkerbouwproducten en olijfolie.

Er zijn geen bovengrenzen gesteld voor het marktaandeel van dergelijke producentenorganisaties. Deze producentenorganisaties mogen zowel een gedeeltelijke als de volledige productie van hun leden vermarkten. Dit is een uitzondering op de algemene mededingingsregelgeving.

Brancheorganisaties

Het wordt ook mogelijk om producentenorganisaties en brancheorganisaties te erkennen die in meer dan één sector actief zijn. Dit biedt een oplossing voor de Brancheorganisatie Akkerbouw, die officieel bestaat uit de Brancheorganisatie Granen, Brancheorganisatie Suiker en Brancheorganisatie overige akkerbouwproducten.

Telers en groepen van telers kunnen met hun eerste afnemer 'value sharing'-contracten opstellen, waarin wordt afgesproken hoe marktprijsstijgingen en -dalingen doorwerken in de prijs die de teler krijgt. Brancheorganisaties kunnen standaard 'value sharing'-contracten opstellen. Tot nu toe was dit alleen voor de suikersector in de Europese verordening geregeld.