'Altijd een boer achter het stuur in Veenweide'

'De tijd om het aan anderen als Wetterskip Fryslân en de provincie over te laten is voorbij. De landbouw moet de regie in eigen hand nemen en samen optrekken.' Sinds twee maanden is Bakker landbouwadviseur in het overleg over de uitvoering van de Veenweidevisie.

Daar ging veel aan vooraf. Provinciale Staten Fryslân gaven in 2015 groen licht voor het vertragen van de bodem in het Friese Veenweidegebied door de drooglegging te beperken tot gemiddeld 90 centimeter per peilvlak.

De brede Friese landbouw, LTO, NMV, AJF, agrarische collectieven, Feriening Biologyske Boeren Fryslân, Vereniging Polderbelangen en Fries Grondbezit, kwam op initiatief van LTO Noord met een tienpuntenplan. Ze voelde zich niet gehoord in de uitwerking van de visie.

Voor het einde van het jaar moeten de tien punten zijn verwerkt in het uitvoeringsprogramma. 'Het vraagstuk dat we meenemen is of de waardeontwikkeling van grond in het Veenweidegebied zich anders ontwikkelt dan elders.'

Ingesleten cultuur

Het Veenweidegebied omvat zo'n 60.000 hectare en een kleine duizend agrarische bedrijven. Drooglegging is onder de boeren altijd een hot issue geweest. 'Het is een ingesleten cultuur om te ontwateren.' Tijdens de informatiebijeenkomsten begin dit jaar stuitten de plannen dan ook op veel weerstand onder boeren.

'Peil verhogen gaat tegen de natuur van veel boeren in. En als je dan financieel vrij zwaar zit, is dit de druppel die de emmer doet overlopen. De weerstand moeten we accepteren en een plek geven.'

Daarom is volgens Bakker de grootste opgave van de landbouw en overheden om te laten zien wat er gebeurt. Hij pleit voor openheid en excursies 'om van elkaar en van de proeven te leren'. 'Sommige projecten laten pas drie jaar later zien wat er is gebeurd. Dat is funest. Dan communiceer je over de hoofden van de mensen.'

Proef in startblokken

Het eerste project dat gestart is zijn de pilots voor onderwaterdrainage. Een andere proef die in de startblokken staat is met maisteelt en de niet-kerende grondbewerking. 'Hoe teel je mais op minder draagkrachtige grond, en welke alternatieven passen in een rantsoen?' Bovendien wordt in kaart gebracht welke boer op welke type grond zit.

Met zeven verschillende landbouwpartijen overleggen is een uitdaging, beaamt Bakker. 'De ene partij zit in de eerste versnelling, de andere in de zesde. Maar er zit uiteindelijk altijd wel een boer achter het stuur. Alle zeven partijen zijn geconfronteerd met hetzelfde besluit. Wanneer we dit de komende twee jaar niet goed tot een einde brengen, gaat dat ten koste van de Friese landbouw. Dan zijn we als landbouw uitgespeeld.'