'Boer bereid klimaatmaatregelen te nemen, als het past in bedrijfsvoering'

Moerkerken deed verspreid over vier periodes grootschalig kwalitatief onderzoek onder ruim tweeduizend boeren over de vraag wat klimaatvriendelijk gedrag beïnvloedt en hoe deze transitie kan worden versneld.

'De bereidheid om broeikasgassen te verminderen groeit, maar investeringen in duurzaamheid komen pas aan bod als er winst wordt gemaakt en andere prioriteiten, zoals stikstofmaatregelen, zijn gewaarborgd', legt de milieueconoom uit. 'Niet elke boer pakt klimaatmaatregelen op dezelfde manier aan. De keuze voor specifieke acties hangt samen met de manier waarop een boer zijn bedrijf runt.'

Kostenbesparing

Innovatieve boeren nemen sneller klimaatacties, terwijl boeren die zich vooral richten op kostenbesparing eerder geneigd zijn om energiebesparende maatregelen te treffen. Boeren met een sterk klimaatbewustzijn zetten zich juist meer in voor het verminderen van methaanuitstoot.

Een van de bevindingen van Moerkerken is dat een derde van de boeren die experimenteert met methaanreductie, deze maatregelen later weer loslaat. Als redenen worden lage winstgevendheid en praktische nadelen binnen de bedrijfsvoering genoemd. Daarentegen is energiebesparing wel breed geaccepteerd. Vrijwel alle boeren nemen maatregelen op dit gebied.

Mechanisering een uitdaging

Mechanisering brengt volgens Moerkerken uitdagingen met zich mee. 'Een grotere productieomvang leidt doorgaans tot efficiënter energiegebruik. Tegelijkertijd zorgt verdere mechanisering, zoals de inzet van melk- en voerrobots, voor een stijgend energieverbruik. Hoewel zonnepanelen een effectieve maatregel zijn om het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen, blijkt mechanisering een blijvende uitdaging.'

Het onderzoek adviseert om realistische langetermijndoelen te stellen voor het reduceren van methaanuitstoot, die immers onlosmakelijk met de spijsvertering van koeien is verbonden. Daarnaast is een correcte berekening van methaanuitstoot noodzakelijk. Momenteel wordt de opwarmingsfactor van fossiel methaan gebruikt, terwijl de klimaatwerkgroep van de Verenigde Naties, het IPCC, aanbeveelt om een aparte factor voor biogeen methaan uit koeien te hanteren.