'Asperges telen is continu schaken met boerenverstand'

Net na zonsopkomst staan een paar medewerkers met een bekertje koffie te wachten op vervoer naar een van de percelen waar ze deze ochtend op zoek kunnen naar het witte goud. Het zijn de eerste dagen van het aspergeseizoen, en de nachtvorst zorgt ervoor dat de asperges nog niet echt genegen zijn om uit hun bed te komen.

Dat blijkt als de stekers een kwartier later aan de slag zijn op een perceel langs de A58. Het is goed zoeken naar asperges die hun kopje al laten zien. Regelmatig gaat het zwart-witte plastic en de tunnelfolie snel terug over de rug om het verlies aan warmte zoveel mogelijk te beperken. 'De bodem moet 11 graden Celsius zijn, pas dan wordt een asperge wakker', vertelt Jan van Gerwen. 'We zijn sowieso een week later dan vorig jaar.'

'Het weer is het enige dat we niet in de hand hebben', lacht zijn zoon Willem van Gerwen. 'En dat is misschien maar goed ook. Want als het altijd perfect weer is, zijn er veel te veel asperges op de markt.'

Jan en Willem van Gerwen runnen samen de aspergekwekerij met een oppervlakte van 83 hectare en 110 werknemers. Een groot verschil met de 6 hectare toen Willem van Gerwen in 2011 besloot om in de voetsporen van zijn vader te treden.

Dat was dan ook het startschot van de groeispurt. 'We zijn van 6 naar 83 hectare asperges gegaan', zegt Willem van Gerwen. 'Daarmee zijn we een van de grootste telers van Nederland, maar verdere groei is geen doel op zich.'

Het meerendeel van de grond pachten vader en zoon Van Gerwen. De percelen liggen in Oirschot, Sint-Oedenrode, Liempde en Middelbeers. 'We komen relatief makkelijk aan grond, omdat de verpachter weet dat we er heel zuinig mee omgaan', zegt vader Jan. 'Ze krijgen er tuinbouwgrond voor terug.'

Rond leggen

Als de pH-waardes in orde zijn, en de champost en compost ingewerkt, het perceel 'rond is gelegd' en de bedden zijn opgemaakt, gaan de plantjes erin. 'We laten alles doen door loonbedrijf Van Laarhoven uit Beek en Donk', vertelt Jan van Gerwen. 'Ze zijn echt gespecialiseerd in de aspergeteelt en doen het goed, of ze doen het niet. Ze zijn zelfs een keer omgedraaid toen een perceel in hun ogen toch net niet droog genoeg was.'

Gedurende het gesprek worden Jan en Willem regelmatig aangesproken of gebeld. Zo wil een van de voormannen met Jan van Gerwen afstemmen over het vlak rijden van een zonk op de kopakker. Niet veel later meldt een medewerker aan zoon Willem dat een rolluik van een van de kamers in het gloednieuwe onderkomen niet goed werkt. 'I will call the engineer', antwoordt Willem van Gerwen in de voertaal, als hij bezig is aan een rondleiding door de bedrijfsgebouwen.

In november was de opening van het nieuwste woongebouw, bestaande uit twee verdiepingen met 24 tweepersoonskamers. Aan alles is gedacht; van vloerverwarming tot airconditioning en van luxe inloopdouche tot eigen keuken. 'We willen dat onze werknemers zich thuis voelen hier', verklaart Willem van Gerwen de luxe appartementen.

'En als het netjes is, houden ze het zelf ook netjes. Ik ben van mening dat ze beter hun best doen als alle randvoorwaarden in orde zijn. Veel werknemers komen hier al vele jaren, en ik probeer minimaal een keer per jaar op bezoek te gaan in Roemenië. Dat is nuttig en vooral ook leuk', vervolgt hij.

In totaal wonen er tachtig mensen in de twee onderkomens op het erf. Wanneer het gros van de aspergestekers in juni weer vertrekt, verwelkomen Jan en Willem arbeidsmigranten van een naburig distributiebedrijf.

Willem van Gerwen houdt alles in de gaten en weegt dagelijks de kosten af tegen de omzet. 'Het is schaken met boerenverstand. Als je niet per dag telt, blijf je niet lang aspergeboer. De arbeidskosten in Nederland zijn heel hoog, dus ik kijk constant vooruit. Zo weet je dat de markt na Moederdag altijd net wat rustiger is. Dus probeer je de teelt zo te sturen dat je dan niet te veel kilo's steekt. Komt er een hittegolf aan, dan stoppen we per direct met steken.'

Einde is het begin

Het aspergeseizoen eindigt op Sint Jansdag, oftewel 24 juni. Maar de Oirschotse telers zien dat anders. 'Dan begint voor ons het nieuwe seizoen', zegt Jan van Gerwen. 'De plant heeft honderd dagen nodig om te herstellen, dus die laten we in de zomer lekker met rust. En we geven natuurlijk elk jaar compost en meststoffen. Op die manier kunnen we van een perceel Cumulus acht jaar oogsten.'

Of het einde van de groeispurt in zicht is, laat zoon Willem in het midden. 'Het ligt eraan of je het goed kunt regelen. We doen liever 80 hectare goed, dan 100 hectare net iets minder.'