GroenLinks-PvdA: voer graslandnorm in, bescherm goede grond en leg heffing op kunstmest

De partij presenteerde de visie 'Goed Eten, Goed Boeren' op een een biologische melkveehouderij in Weesp. GroenLinks-PvdA vindt dat de Nederlandse landbouwsector tot de meest ontwikkelde ter wereld behoort. Desondanks staat de sector onder druk. De partij vindt dat boeren in het huidige voedselsysteem klem zitten tussen de wil om te verduurzamen en de prijsdruk van de wereldmarkt. Dit systeem dwingt hen tot schaalvergroting en intensivering.

Het huidige landbouwmodel is onhoudbaar en vraagt om een fundamentele koerswijziging, vindt Tweede Kamerlid Laura Bromet. 'Het landbouwdebat zit al jaren muurvast. We kunnen ons niet langer verliezen in politieke stilstand. We moeten moeilijke keuzes maken voor natuurherstel en gezonde voedselproductie, maar dat kan alleen als we ook de samenleving meenemen in deze verandering.'

GroenLinks-PvdA heeft daarom een visie ontwikkeld, die is geschreven door de landbouwwerkgroepen van GroenLinks en PvdA. Boeren, voedselexperts, wetenschappers en natuurorganisaties hebben samengewerkt aan een plan dat landbouw, natuur en voedselproductie duurzaam verbindt. De visie gaat niet alleen over de land- en tuinbouw, maar ook over voedsel en natuur.

'De boer is meer dan een producent: hij is de hoeder van het landschap en een drijvende kracht achter gemeenschappen', zegt Bromet. 'Onze visie is een uitnodiging tot gesprek, want alleen samen kunnen we bouwen aan een eerlijk en toekomstbestendig voedselsysteem.'

Voorstellen voor verbetering

In het rapport staan onder meer een aantal voorstellen voor de agrarische sector. Een selectie daarvan staat hieronder.

• Stel een voedselakkoord op met alle partijen, waarin wordt afgesproken hoe de landbouw zich tot 2040 moet ontwikkelen, inclusief een stappenplan hoe daar te komen.
• Richt de Dienst Landelijk Gebied weer op en steek deze samen met de vroegere voorlichtingsorganisaties in een nieuw jasje: één uitvoeringsorganisatie die boeren en burgers begeleidt en die de overheid ondersteunt bij het uitvoeren van het voedselakkoord.

• Er komt een nationale grondbank. Deze verwerft gronden die ingezet kunnen worden voor de landbouwtransitie en in gebiedsprocessen.
• Vruchtbare kleigrond met landbouwbestemming (als functie) krijgt de status 'nationaal belang voor voedsel'.
• Investeer in de Natura 2000-gebieden en zorg ervoor dat boeren rond Natura 2000 natuurvriendelijk kunnen blijven boeren.

• Vorm het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de Europese Unie om tot een Gemeenschappelijk Voedselbeleid, waarbij het uitgangspunt is: geen focus op bedrijfsvergroting met hectaresubsidie, maar belonen van duurzame producten en productie in combinatie met ecosysteemdiensten.
• Creëer een eerlijk speelveld met importheffingen aan de grens voor producten met een lagere standaard dan de Europese. Daarvoor voeren we op Europees niveau duurzame Voedselsysteem wet (SFS-law) in, waarin minimale duurzaamheidsstandaarden zijn opgenomen.
• Versterk de positie van boeren door – naar Spaans model – verkoop onder de kostprijs door supermarkten aan te merken als oneerlijke handelspraktijken en dus te verbieden

• Voer een gebruiksheffing in voor fossiele kunstmest, chemische gewasbescherming en (import)krachtvoer.
• Voer een graslandnorm in. De veehouderij wordt grondgebonden met de koe in de wei en een kleinere import van veevoer.
• Vergunningen voor melkveebedrijven worden gekoppeld aan de voorwaarde voor weidegang en we stimuleren het 'kalf bij de koe'-principe.

• Teel in Europa meer eiwit- en oliegewassen.
• Sluit sectorale handelsverdragen in plaats van algemene handelsverdragen en zorg ervoor dat de Nederlandse export voedselzekerheid in landen in het mondiale zuiden niet schaadt.