Verkiezingsstrijd gaat tussen drie partijen

Sinds Pieter Omtzigt eind augustus zijn partij NSC presenteerde, staat hij hoog in de peilingen. Ook de nieuwe combinatie GroenLinks-PvdA met lijsttrekker Frans Timmermans wint gestaag aan populariteit. De VVD gaat ten opzichte van het huidige zetelaantal inleveren, maar kan mogelijk met de nieuwe partijleider Dilan Yesilgöz-Zegerius voldoende zetels behouden om de grootste partij te blijven.

Tot nu toe lijken deze drie partijen tussen de 24 en 30 zetels te halen. Dat is bij lange na niet genoeg voor een meerderheid in de Tweede Kamer. Daarvoor zijn 76 zetels nodig. Er moet dus een coalitie worden gesmeed en dan komen ook andere partijen in beeld. Mogelijk kunnen PVV en BBB hier een rol spelen. Zij kunnen op basis van de peilingen elk tussen de 10 en 20 zetels tegemoetzien. Dat zijn substantiële aantallen die waarschijnlijk nodig zijn om een coalitie aan een meerderheid te helpen.

Andere partijen komen in de peilingen niet boven de 10 zetels uit. Dat is vooral voor CDA en D66 een hard gelag. Zij zien hun regeringsdeelname 'beloond' worden met een flinke krimp. Toch kunnen ook de kleine partijen een rol van betekenis spelen. Hun zetels kunnen nodig zijn om een meerderheid te behalen.

De grote vraag zal zijn welke stroming de overhand krijgt na 22 november: links, rechts, progressief, conservatief of liberaal. En wat dit betekent voor de land- en tuinbouw? Daarover kruisen verschillende politici de degens tijdens Het Grote Landbouwdebat dat Nieuwe Oogst en LTO op 18 oktober verzorgen.

Thom van Campen (VVD), Eline Vedder (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Cor Pierik (BBB), Joris Thijssen (GroenLinks-PvdA) en Ines Kostic (Partij voor de Dieren), Roelof Bisschop (SGP), Sieta van Keimpema (BVNL) en Harm Holman (NSC) hebben hun deelname bevestigd. Het debat is voor iedereen online te volgen via nieuweoogstlive.nl.

Platteland

BBB van kandidaat Cor Pierik is uitgegroeid tot de favoriete partij onder boeren en tuinders. De partij bestaat op 1 november vier jaar, maar is al niet meer weg te denken uit het debat. Mede dankzij zijn werk bij het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft Pierik veel feitelijke kennis over landbouw, natuur, milieu en energie.

Van Campen kwam in 2021 in de Tweede Kamer namens de liberalen. Hij toont zich sindsdien een uitgesproken voorstander van innovatie in de land- en tuinbouw en hamert op reëel en haalbaar beleid, zoals bij de stikstofaanpak. Hoewel Vedder pas sinds 10 mei in de Kamer zit, is zij als boerin en voormalig LTO-bestuurder al bekend. Vedder maakt onderdeel uit van de nieuwe generatie die het CDA naar voren schuift, in de hoop dat zij de partij nieuw elan kan geven.

Ook De Groot is geen onbekende voor boeren en tuinders. Hij neemt geen blad voor de mond en staat garant voor scherpe uitspraken over bijvoorbeeld de stikstofaanpak of het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Namens SGP neemt Roelof Bisschop deel. Ook hij is een ervaren Kamerlid.

Verbinding

Thijssen was vier jaar lang directeur bij Greenpeace Nederland. Na zijn rol als actievoerder en voorman van de klimaatbeweging, is hij de politieke arena ingegaan voor de PvdA. Hij hecht veel waarde aan de overgang van een fossiele naar een groene economie, waarbij hij ook het sociale aspect van die transitie hoog in het vaandel heeft.

Kostic is de grote onbekende in het gezelschap. De politicoloog en fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in Noord-Holland zit nu niet in de Tweede Kamer, maar staat vijfde op de voorlopige kandidatenlijst. In de peilingen staat de partij op 7 tot 9 zetels, dus de kans dat het Statenlid in de Kamer komt is groot.

Datzelfde geldt ook voor Harm Holman. Hij staat op plek 20 op de lijst van Nieuw Sociaal Contract. Holman heeft veel bestuurlijke ervaring en runde onder meer leiding aan een melkveehouderij in de kop van Drenthe. Sieta van Keimpema, bekend van onder meer Farmers Defence Force, staat nummer 3 op de lijst van BVNL, de partij van lijsttrekker Wybren van Haga.