'Stop met wijzen, zoek de verbinding'

Het debat over gewasbescherming en duurzaamheid begint steeds meer te lijken op een groot bordspel waarin iedereen aan tafel zit, maar niemand echt een zet durft te doen. De dobbelstenen liggen stil. De pionnen staan vast. Ondertussen wijst iedereen naar elkaar om de eerste zet te doen.

Consumenten wijzen naar de politiek: 'Bescherm ons.' De politiek wijst naar Europa: 'Onze handen zijn gebonden.' Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) wijst naar de regels: 'Wij voeren alleen uit.' Ngo's wijzen naar de industrie en boeren: 'Jullie moeten veranderen.' Boeren wijzen terug: 'Jullie verwachtingen zijn niet realistisch.' We praten veel, we wijzen naar een ander, maar echte verandering? Die blijft uit.

Toekomstbestendig

Vaak horen we wat we niet willen: minder chemie, minder gevaren voor mens en milieu. Maar wat we wel willen, dat is een stuk ambitieuzer. Gezonde gewassen, transparantie en eerlijke prijzen. Kortom, een landbouw die toekomstbestendig is.

Dit vraagt om samenwerking. Niet om elkaar schaakmat te zetten, maar om samen een route naar de finish te vinden. Iedere partij moet stappen zetten om dit doel te realiseren. Niet alleen de boeren en telers. Of de politiek. Nee, iedereen is aan zet. Iedereen zou over zijn eigen schaduw moeten springen als we gezamenlijk de doellijn willen halen.

Begrijp mij niet verkeerd, binnen de sector gebeurt al ontzettend veel goeds. Zo werken veel ondernemers aan duurzamere oplossingen en experimenteren boeren en telers volop met biologische bestrijding, emissiereductie en precisietechnologie.

Toch blijft de vooruitgang vaak onzichtbaar. De publieke opinie en media focussen op wat er nog niet goed gaat. Alsof we een jury hebben die alleen de fouten telt, maar geen punten geeft voor slimme zetten.

Innoveren

Boeren en telers moeten zich keer op keer verantwoorden over hun gewasbescherming. Dat werkt verlammend. Geen wonder dat sommige spelers aan tafel afwachten. Hoe stimuleer je de sector om te blijven innoveren als de gemaakte stappen niet worden gezien? Samen concluderen dat communicatie beter moet, brengt ons niet verder. De illusie dat we Nederland met één stem kunnen overtuigen, heb ik allang laten varen.

Verandering begint bij jezelf. Het is tijd om je pion van zijn plek te halen en je eigen zet te doen. Iedereen kan iets doen. Niemand kan achteroverleunen. Boeren en telers kunnen laten zien hoe weerbaar telen in de praktijk werkt. De industrie kan transparanter zijn over innovaties en de beperkingen daarvan. De overheid kan zorgen voor duidelijke, uitvoerbare richtlijnen. En consumenten kunnen duurzame initiatieven belonen met bewuste aankoopbeslissingen.

En ik? Ik zoek actief de verbinding tussen bestaande initiatieven en partijen die nog niet aan tafel zitten. Daarnaast zet ik mij in om behaalde stappen zichtbaar te maken en actief in het debat te brengen. Het spel ligt open. Maar winnen doen we alleen als we spelen om samen de finish te halen; niet om elkaar te blokkeren. Ik doe mijn zet. Doe jij de jouwe?