'Actieve bescherming rassen met verbeterde resistentie tegen phytophthora nodig'

Agronomist Anita van Bergeijk van coöperatie Agrico geeft aan dat de aardappelen op de lijst met rassen met een verbeterde resistentie zijn ingedeeld op basis van genetische achtergrond. 'Het betekent overigens niet dat deze rassen immuun zijn. De resistentie kan worden doorbroken door specifieke phytophthoravarianten die bij haarden kunnen ontstaan', zo waarschuwde ze maandag tijdens de persbijeenkomst van Taskforce Phytophthora bij Agrico Research in het Flevolandse Bant.

Bij een aantasting in het gewas van een ras met een verbeterde resistentie, geeft het schema weer bij welke andere rassen in dezelfde resistentiegroep een verhoogd risico op een resistentiedoorbraak is. Omdat resistentiegenen verloren kunnen gaan bij een doorbraak, is dit ongewenst.

De taskforce wijst erop dat een actieve bescherming van rassen met een verbeterde resistentie noodzakelijk is. Voor gangbare telers betekent dit het een uitvoeren van een stopbespuiting, terwijl biologische aardappeltelers het gewas moeten doodbranden.

Taskforce-voorzitter Geert Pinxterhuis kondigde aan dat komend seizoen een prototype van een alertapp wordt doorontwikkeld. De bedoeling is dat in deze app melding wordt gemaakt van een phytophthora-aantasting in een ras met een verbeterde resistentie.

'Telers met rassen die tot dezelfde resistentiegroep behoren, krijgen dan een waarschuwing dat ze extra alert moeten zijn op aantastingen. Dit betekent dat ze hun gewas moeten monitoren en waar nodig moeten ingrijpen', legt Pinxterhuis uit.

Onderzoek resistentiemanagement

Onderzoeker gewasgezondheid Geert Kessel van Wageningen University & Research (WUR) gaf bij de persbijeenkomst een toelichting op de publiek-private samenwerking (PPS) Resistentiemanagement. Deze wordt vanaf 2025 tot en met 2028 uitgevoerd. Brancheorganisatie Akkerbouw is penvoerder.

Doel van het onderzoek, dat bestaat uit zes werkpakketten, is bijdragen aan het behoud van een rendabele aardappelteelt door een noodzakelijke versterking van de Integrated Crop Management (ICM)-strategie voor de beheersing van phytophthora. 'We gaan onder meer de ICM-strategie toepassen in zowel de biologische- als gangbare teelt', zegt Kessel. 'Voor de gangbare teelt houdt dit bijvoorbeeld in dat we de eerste bespuiting uitstellen.'

De biologische proeven worden uitgevoerd in 2025, 2026 en 2027 op demovelden van Bionext. De gangbare onderzoeken liggen vlak bij deze velden. Dit laatste wordt bewust gedaan om sporen te vangen en het betreffende beslissingsondersteunde (BOS)-systeem van informatie te voorzien.

Verder wordt dit jaar een PPS gestart met als penvoerder de Nederlandse Aardappel Organisatie. In dit onderzoek wordt een zogeheten LiveSeq-platform ontwikkeld en gevalideerd voor met name virulentiemonitoring. Kessel: 'Doel is onder meer om uiteindelijk via het DNA te kunnen zien of een bepaald aardappelras een resistentie heeft tegen fungiciden uit de zogenoemde CAA-groep.'