Ook na second opinion meer onderzoek nodig naar invloed zwerfstroom op vee

Zwerfstromen zijn elektrische stromen die een andere weg nemen dan ze zouden moeten doen en bijvoorbeeld de grond ingaan. Twee veehouders uit Ooltgensplaat, gemeente Goeree-Overflakkee, zeggen dat hun koeien en geiten gezondheidsproblemen hebben als gevolg van zulke stromen die volgens hen mogelijk bij windturbines uit de buurt vandaan komen.

Uit onderzoek van de provincie, in samenwerking met de gemeente, kan geen duidelijk conclusie worden getrokken. Wel blijkt uit de bevindingen dat sprake is van 'onverklaarbare gebeurtenissen en vergelijkbare problemen op twee verschillende bedrijven', wat volgens de provincie doet vermoeden dat sprake is van bedrijfsoverstijgende oorzaken.

Provincie Zuid-Holland en gemeente Goeree-Overflakkee pleiten nu voor multidisciplinair onderzoek op het gebied van onder meer diergeneeskunde, elektrotechniek en het gedrag van dieren. Ze hebben de zaak aangekaart bij de ministers Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en Femke Wiersma (LVVN) en staatssecretaris Chris Jansen (Infrastructuur & Waterstaat). Het RIVM, de NVWA en de Inspectie Leefomgeving en Transport zijn ook op de hoogte gesteld. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei was al betrokken bij het onderzoek.

Fysieke klachten

De koeien zouden weinig drinken, veel minder melk geven dan gebruikelijk en snel overlijden. Ook de bewoners van de boerderijen ervaren fysieke klachten. Een van de boeren, André van den Oudenrijn, liet zelf onderzoek doen door een specialist op het gebied van 'lekstromen'. 'Hij is de enige ter wereld die dierengedrag kan meten en dat kan koppelen aan elektrische verschijnselen. Na uitgebreid onderzoek zijn we op zwerfstromen gekomen.'

Elektriciteit die wordt opgewekt door windturbines in de buurt, zou soms via de grond op de boerderijen belanden. Verhuizen wil Van den Oudenrijn niet zolang onduidelijk is waardoor de problemen ontstaan. 'Dit gun je je ergste vijand niet. Zo ga ik het bedrijf niet verkopen. Dit moet eerst worden opgelost.'

De provincie en gemeente lieten vorig jaar een second opinion uitvoeren. De meetresultaten zijn beoordeeld door experts van de universiteiten van Twente en Gent en door een specialist op het gebied van energiesystemen. Omdat zij in deze week gepubliceerde rapporten uiteenlopende conclusies trekken, is volgens provincie Zuid-Holland extra onderzoek door ministeries nodig.

Eerder deze maand oordeelde de rechtbank in Rotterdam nog dat de NVWA terecht heeft opgetreden tegen een van de betreffende veehouders in Ooltgensplaat. Volgens de rechtbank is de boer op bepaalde punten tekortgeschoten in de zorg voor zijn dieren. Volgens de boer zelf liggen de gezondheidsproblemen van zijn dieren aan de zwerfstroom. Voor een vervuilde stal en onvoldoende drinkwater legde de rechter een voorwaardelijke geldboete op van 10.000 euro met een proeftijd van twee jaar.