Bredaas bedrijf redt 300.000 kilo voedsel

Je zou zeggen dat je er als ondernemer blij mee zou zijn: een goed pruimenseizoen. Maar fruitteler en LLTB-bestuurder Susanne Görtz kon vorig jaar het overschot niet kwijt aan haar reguliere afnemer, een conservenfabriek.

Wat nu? De pruimen onder de kostprijs verkopen? De kosten waren al gemaakt en dan zou ze er nog iets voor terugkrijgen. Of de pruimen aan de bomen laten hangen? Oogsten is namelijk ook duur.

Boodschappenbox

Görtz koos geen van beide opties. Ze nam contact op met No Waste Army. Dit bedrijf, dat sinds vorig jaar de strijd aangaat tegen voedselverspilling, betaalde een eerlijke prijs voor de pruimen en vond een verwerker die ze inmaakte. De op sap gezette pruimen kwamen vervolgens in een boodschappenbox terecht voor consumenten die lid zijn van No Waste Army.

'Ik ben blij dat ik mijn pruimen alsnog heb kunnen afzetten', zegt de teler uit het Limburgse Baarlo.

In 2021, het jaar van de overstromingen in Limburg en een deel van Noord-Brabant en Gelderland, deed Görtz mee aan een vergelijkbare, eenmalige reddingsactie van onder meer Boerschappen. Toen was een groot deel van het fruit gebarsten na extreme regenval.

Beschadigde producten

Weersextremen komen steeds vaker voor, constateert de teler. 'De markt wil geen beschadigde producten en wij blijven ermee zitten of ze worden alsnog afgenomen, maar wel tegen dumpprijzen.'

Dat moet anders vindt No Waste Army. Het bedrijf strijdt tegen voedselverspilling en een eerlijke prijs voor telers. Want zeg nou zelf: smaakt een peer met een buts echt anders dan een gaaf exemplaar en is deze daarom minder waard? 'Nee', zegt Mayke de Bruin van No Waste Army stellig. 'We zijn met z'n allen gaan geloven dat groenten en fruit er allemaal hetzelfde uitzien. Maar zo zit de natuur niet in elkaar.'

Strenge eisen

Retailers zijn streng in hun afzeteisen. Met als gevolg dat boeren meer gaan telen om maar genoeg producten te kunnen afzetten die aan de voorwaarden van de supermarkten voldoen.

Ook wetgeving, marktwerking en handelsblokkades kunnen ervoor zorgen dat producten niet kunnen worden afgezet. In Nederland wordt elk jaar zo'n 2 miljard kilo voedsel verspild. Zonde, vindt No Waste Army. 'In het eerste jaar hebben we 300.000 kilo voedsel gered. Dat is veelbelovend, maar we hebben nog veel werk te doen', zegt De Bruin.

Wanneer een teler contact opneemt met No Waste Army, wordt eerst nagegaan of de producten niet via reguliere afzetkanalen hun weg kunnen vinden naar de markt. 'Als dat niet zo is, overleggen we over de prijs en zoeken we een passende producent. Die verwerkt de groenten of het fruit tot lang houdbare producten die uiteindelijk hun weg vinden naar de No Waste Army-box', legt De Bruin uit.

'Vier keer per jaar vullen wij boodschappenboxen voor consumenten met minimaal dertien lang houdbare producten, zoals soepen, sauzen, sappen, marmelades, pesto's, chips en speltkoekjes. Het gaat om bruikbare en toepasbare producten, want we willen natuurlijk niet dat ze in de kast blijven staan.'

De consumenten die lid zijn van No Waste Army, worden strijders genoemd. Strijders tegen voedselverspilling. De Bruin: 'We zijn vorig jaar begonnen met 4.000 leden en zitten nu al op 18.500.'

Deze week ontvangt het bedrijf op de verpakkingslocatie in Breda alle verwerkte producten, waarmee de boxen worden gevuld om in de laatste twee maanden van het jaar te worden uitgeleverd aan leden. No Waste Army verdient aan de voedselboxen, die de producenten betaald voor de producten.

En de boeren ontvangen een eerlijke prijs van de producenten. Maar dat is niet de enige meerwaarde. ‘Wij geven ze een podium via sociale media als ze dat willen, zodat ze het verhaal van hun producten kunnen vertellen’, zegt De Bruin.

Nieuwe afzetkanalen

'We helpen hen ook met nieuwe afzetkanalen aanboren voor hun producten. We verbinden boeren met producenten. Op deze manier kunnen ze in de toekomst vaker hun afgekeurde of overtollige oogst kwijt.'

No Waste Army is niet bang zichzelf hierdoor uit de markt te prijzen. 'Het is juist de bedoeling dat we op den duur niet meer nodig zijn', roept De Bruin uit. 'Dan is alle verspilling verleden tijd.' Maar dat gaat gezien de grote hoeveelheid voedselverspilling nog jaren duren.

Zakelijke markt

'Wat we nodig hebben om te voorkomen dat voedsel verspilling wordt, zijn meer leden. Hoe meer strijders, hoe meer we van boeren kunnen afnemen. Daarvoor willen we in de nabije toekomst ook de zakelijke markt gaan benaderen.'

Görtz vindt voedselverspilling vreselijk. 'We doen als telers allemaal ons best om de beste producten te maken die aan de strengste eisen voldoen. Het is doodzonde als niet alles wordt geconsumeerd.'

De LLTB-bestuurder vervolgt: 'Financieel moet je als ondernemer kijken of je al je producten kunt verwaarden. De marges zijn vaak zo klein dat we het ons niet kunnen veroorloven om een deel niet te verkopen. Dat we van No Waste Army een eerlijke prijs krijgen voor onze producten die we anders niet kunnen afzetten, is geweldig. Dat zou normaal moeten zijn.'

De Bruin: 'Het zou mooi zijn als alles zou worden afgenomen wat van het land komt. Daarvoor is een gegarandeerde afname nodig, ook van producten met cosmetische afwijkingen. De retailer maakt dan zelf de overweging welke groenten en fruit