Herfstgras moet juist naar het melkvee

Adviseur Sjon de Leeuw van PPP-Agro Advies is er helder over. 'Najaarsgras moet gewoon naar het melkvee.' Waar eerder de herfstsnede vaak voor het jongvee bestemd was, is het tegenwoordig onder melkveehouders steeds meer gangbaar geworden om dit gras aan melkvee te geven. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de opkomst van zomerstalvoeren.

De Leeuw: 'Als je zoveel mogelijk eiwit van eigen land wilt halen, dan hoort het najaarsgras daar gewoon bij voor melkvee. Het liefst direct van het land, in verse vorm. Juist in najaarsgras zit veel eiwit. Het is de beste eiwitkwaliteit van eigen ruwvoer. En melkgevend vee kan dit heel efficiënt benutten.'

Alleen bedrijven die veel mais in het rantsoen hebben, zouden dit gras kunnen gebruiken voor het oudere jongvee, vindt De Leeuw. 'Maar bedrijven met alleen gras of een groot aandeel gras, kunnen niet om de najaarssnede voor het melkvee heen.'

De laatste jaren is het najaar steeds warmer geworden. Toch is het volgens De Leeuw niet nieuw dat het najaarsgras goede kwaliteiten heeft voor het melkvee. Het ligt niet aan klimaatverandering. 'Dertig jaar geleden groeide het gras ook weleens rond Sinterklaas. Het zat meer tussen de oren van de melkveehouders en het was het inkuilmanagement dat tekortschoot. Het is in het najaar een stuk lastiger om een kuil met voldoende droge stof te maken.'

Herfststalvoeren

Onderzoeker grasland Bert Philipsen van Wageningen University & Research noemt 'zomerstalvoeren' liever 'herfststalvoeren'. Want eigenlijk is najaarsgras hier nog geschikter voor dan zomergras. Philipsen: 'Er zit veel eiwit van goede kwaliteit in najaarsgras. In de zomer kan zomerstalvoeren ten koste gaan van het aantal uren weidegang, in het najaar is stalvoeren gemakkelijker in te passen.'

Doordat er minder suiker in het najaarsgras zit, is conservering in de kuil lastiger. 'Daarom beveel ik aan om najaarsgras zoveel mogelijk vers te benutten voor het melkvee', zegt de onderzoeker. 'Op de huiskavels halen de koeien het zelf het goedkoopst op door middel van weidegang. De percelen op afstand zijn dan geschikt om het gras machinaal op te halen en 'bijna vers' in de stal te voeren.'

Volgens Philipsen is het najaarsgras in september dit jaar van 'superieure kwaliteit'. 'Het was natuurlijk nat dit jaar. Van het voorjaar tot en met juli zeer wisselend. Na juli was het weer beter, herstelde de zode aardig en is er nog goed mest gereden.

Al waren de verschillen dit jaar lokaal groot. In september kon daardoor nog veel gemaaid en geweid worden. Door de gemiddeld latere bemesting ging dat goed. Het gras was vaak van heel mooie kwaliteit. Nu is het even afwachten hoe het verder gaat in de tweede helft van oktober.'

Creativiteit uit zich

Philipsen ziet verder dat melkveehouders die zelf niet geïnvesteerd hebben in herfststalvoeren, creatieve manieren vinden om het toch toe te passen. Bijvoorbeeld door samen te werken met de buren of doordat de loonwerker iets kan doen.

Ook zijn er boeren die het gras 'iets droger', vers in de baal zetten. 'Als je dat binnen veertien dagen opvoert, gedraagt zich dat ook als vers gras. Daar is steeds meer aandacht voor. Als je het inkuilt, ga je al snel van 90/95 darmverteerbaar eiwit (DVE) naar 50/55. Vers voeren loont in de KringloopWijzer en financieel.'

Met nieuwe technieken, zoals de 'zero grazers' die vaak uit Ierland of het Verenigd Koninkrijk komen, wordt het melkveehouders bovendien steeds makkelijker gemaakt. 'De ontwikkeling van de Lely Exos hoort ook bij deze ontwikkeling', zegt Philipsen.