Koning in troonrede: trots zijn op Nederlandse landbouw

De land- en tuinbouw werd veelvuldig genoemd in de troonrede. Zo benoemde de koning de administratieve regeldruk voor (agrarisch) ondernemers. Hij stelde dat veel acute problemen (zoals met migratie, woningbouw, landbouw en natuur) zijn terug te voeren op een 'overweldigende, door de jaren heen gegroeide complexiteit van regels, procedures en controledrang'. 'De beleidswerkelijkheid van de tekentafel past in veel gevallen niet bij de praktijk van alledag.'

'Het probleem van stapeling van steeds weer nieuwe regelgeving is misschien wel het grootst in de landbouw en visserij', stelde de koning. 'Dit kabinet wil af van het gepolariseerde beeld dat voedselproductie en biodiversiteit in alles tegenover elkaar staan. Juist de combinatie van landbouw en natuur maakt het Nederlandse landschap sinds jaar en dag zo mooi.'

De omslag in het denken en handelen die nodig is om het beeld te veranderen, begint volgens koning Willem-Alexander 'bij de erkenning van het belang van voedselzekerheid in een onzekere wereld, en bij het inzicht dat Nederlandse boeren tot de meest efficiënte ter wereld behoren'. 'Dat is iets om trots en zuinig op te zijn.'

Mestcrisis

De koning sprak ook over de mestcrisis als 'het meest urgente onderwerp voor de korte termijn'. 'Over de volle breedte is een realistisch en uitvoerbaar beleid nodig dat boeren en vissers langjarig duidelijkheid geeft en ruimte biedt voor agrarisch ondernemerschap, zonder nieuwe nationale koppen op internationale afspraken. Er vindt geen gedwongen bedrijfsbeëindiging plaats en de werkelijke staat van de natuur en gemeten uitstootcijfers worden leidend in het beleid.'

'Doelsturing is daarbij een kernbegrip', zegt de koning. 'Dat betekent dat het aan boeren zelf is hoe zij gestelde doelen willen bereiken. Er is een stimuleringsbudget beschikbaar van 5 miljard euro om de omslag te maken die nodig is.' Ook benoemde hij dat het kabinet jaarlijks een budget van 500 miljoen euro uittrekt voor agrarisch natuurbeheer.

Druk op de ruimte

Een ander punt uit de troonrede was de druk op de ruimte en vraag naar grond. Tal van gerechtvaardigde belangen strijden met elkaar om voorrang: de bouw van huizen, scholen en bedrijven. Infrastructuur, energievoorziening en waterveiligheid. Landbouw, natuur en defensie.

'Overal is ruimte voor nodig. Bij elkaar opgeteld past dat niet in één Nederland. De Nota Ruimte die het kabinet vóór de volgende zomer presenteert, moet richtinggevend zijn voor het antwoord op de vraag hoe de schaarse ruimte zo eerlijk mogelijk te verdelen', aldus koning Willem-Alexander.

De troonrede wordt opgesteld onder verantwoordelijkheid van de minister-president op basis van bijdragen van de andere ministers. De ministerraad stelt uiteindelijk de troonrede vast.