Hamsteren op stromarkt om opslag te vullen

Het extreem natte najaar van 2023 is nu nog van grote invloed op de stromarkt. Door het natte weer konden akkerbouwers veel minder wintergraan zaaien. Normaal wordt dat wel gecompenseerd door een groter areaal zomergraan, maar daar kwam dit keer maar weinig van terecht. Het weer zat ook begin dit jaar tegen. Bovendien nodigden de sterk gedaalde graanprijzen niet uit om graan in te zaaien.

Het gevolg is dat de graanarealen veel kleiner zijn dan normaal. In Nederland is het areaal tarwe een kwart kleiner dan vorig jaar. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het is voor het eerst sinds 1957 dat de oppervlakte tarwe in Nederland kleiner is dan 100.000 hectare.

Ook minder in Frankrijk

Ook het buitenland teelt minder graan. Dat geldt vooral voor Frankrijk waar de oppervlakte tarwe met 11 procent afnam tot 4,2 miljoen hectare, blijkt uit cijfers van Agreste.

Cijfers van de Europese Commissie wijzen uit dat ook in Oost-Europa minder tarwe is gezaaid, zoals in Hongarije, Tsjechië en Roemenië. De Europese Unie teelt het kleinste areaal zachte tarwe sinds 2007.

De graanopbrengsten vallen ook nog eens tegen. De Europese Commissie denkt op basis van gewasmonitoring dat de tarweopbrengsten in Nederland zo'n 4 procent lager uitvallen dan vorig jaar. Gemiddeld wordt maar net iets meer dan 8 ton per hectare verwacht. Een vuistregel leert dat stro ongeveer de helft oplevert van de zaadopbrengst. Op basis daarvan mag een stro-opbrengst worden verwacht van net iets meer dan 4 ton per hectare.

Akkerbouwer en voorzitter van de Landbouwbeurs in Emmeloord Mark Brantjes krijgt berichten dat de stro-opbrengsten fors lager zijn. 'Ik merk het bij mezelf ook. Als je het zwad achter de combine ziet liggen, denk je: die zwaden zijn weleens dikker geweest.' Hij durft nog niet te zeggen hoe hoog de stro-opbrengst bij hem dit jaar is.

'Wij zijn begonnen met een 1-0 achterstand', reageert fouragehandelaar Robin Sanders, ook voorzitter van brancheorganisatie Hisfa. Hij doelt op het kleiner uitvallen de tarwe-arealen dit jaar. Als dan ook nog eens het groeiseizoen en de oogst tegenzitten, wordt het een lastig verhaal. 'De markt is heel gespannen.'

Weer werkt oogst tegen

Er komt dit jaar weinig stro uit Frankrijk. De opbrengsten zijn laag, maar ook het weer werkt niet mee om het stro op de gewenste manier binnen te halen. Door het wisselvallige weer gaat het drogen erg langzaam. Als er dan 's nachts weer dauw in het product komt, zijn er overdag maar weinig uren waarop het stro droog genoeg is om te persen.

Veehouders en handel kijken daarom verder van huis op zoek naar stro. Dat blijkt niet zo eenvoudig omdat transport nog steeds erg duur is.

In het verleden is ook wel eens stro gekocht in Turkije. 'Dat was geen succes', weet Sanders. Hij wijst daarbij ook op voederveiligheid. Het is niet ingewikkeld om stro in zeecontainers hier naar toe te halen, maar het is volgens hem de vraag of je daarmee geen problemen met ernstige ziekten binnenhaalt.

Opslaan als belegging

Ondertussen zijn er al boeren die wel zien aankomen dat zij hun opslag deze zomer niet zo maar vol krijgen. Die proberen hun slag nu te slaan en kopen stro op als aanvulling van hun eigen voorraden. Het is wel vaker gebleken dat stro een mooie belegging is in jaren waarin het product duur kan worden. Dat lijkt ook dit jaar het geval.

De verwachting is dat veehouders dit jaar meer hooi en stro nodig hebben om hun zetmeel- en eiwitrijke producten aan te vullen. Toch staan melkveehouders niet te dringen op de stromarkt. Integendeel, zij zijn nog erg afwachtend. Dat is vooral een centenkwestie, omdat de veehouders zich ook geconfronteerd zien met hoge kosten voor de afvoer van de mest.