Vervuiling glyfosaat niet alleen afkomstig uit landbouw

De conclusie dat de landbouw niet de belangrijkste bron is van glyfosaatvervuiling, bleek eerder al uit grote meta-analyses van Europese en Amerikaanse waterbeschermingsinstanties. De Duitse onderzoekers, onder leiding van hoogleraar Carolin Huhn, bevestigen nu dat vooral bepaalde aminopolyfosfonaten de oorzaak zijn van vervuiling van oppervlaktewater.

De wetenschappelijke nieuwssite scientias.nl stelt dat er al twijfels waren over het landbouwspoor voor wat betreft glyfosaat in water van grote rivieren. Volgens de nieuwssite was er twijfel omdat de reductie van het gebruik van glyfosaat in de landbouw vooralsnog geen positief effect had op de waterkwaliteit. Dit was ook de aanleiding voor de Duitse studie.

Huhn en haar collega's hebben aangetoond dat de aminopolyfosfonaten in wasmiddelen in slib vanuit de rioolzuivering worden omgezet in een vorm van glyfosaat en in het afbraakproduct Ampa. Volgens de hoogleraar kunnen beide stoffen via neerslag vanuit de bodem in het oppervlaktewater belanden.

Route in milieu achterhalen

Om de route te achterhalen die glyfosaat aflegt in het milieu, analyseerden de Duitse wetenschappers een lange tijdreeks aan glyfosaatconcentraties in rivieren op ongeveer honderd locaties. Sommige data gaan terug tot 1997. De verwachte concentratiepieken vanuit de landbouw werden slechts op heel weinig, en uitsluitend agrarische, meetpunten in Europa waargenomen, blijkt uit de analyse.

De belangrijkste bron van glyfosaat in rivieren moet dus wel afkomstig zijn van afvalwater van rioolwaterzuiveringsinstallaties, concludeert Huhn. 'De gedetailleerde analyse van miljoenen metingen laat ons zien dat stedelijk afvalwater een rol speelt en dat een bron voor glyfosaat dicht bij huishoudens moet worden gezocht.'

Chemisch verwante stof

De onderzoekers denken dat er een dominante input moet zijn die losstaat van het gebruik van herbiciden. Zij identificeerden uiteindelijk een stof die chemisch verwant is aan glyfosaat en die alle vragen uit de meta-analyse oplost. Hun vermoeden is dus dat glyfosaat een bijproduct is van aminopolyfosfonaten die op grote schaal in Europa worden gebruikt, vooral in wasmiddelen.

De eerste laboratoriumtests zijn afgerond en bevestigen de hypothese in het Duitse onderzoek. Huhn beschouwt het als zorgelijk nieuws dat duidelijk maakt waarom het tot nu toe niet is gelukt om glyfosaatvervuiling in Europese rivieren te verminderen. 'We zijn ons ervan bewust dat onze bevindingen verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor de industrie en beleidsmakers, maar ook voor hoe het toezicht op oppervlaktewater moet worden verbeterd', verklaart zij in een reactie aan scientias.nl.