Vele regen zorgt voor spreiding in maaimomenten gras

De uitslagen van de eerste voorjaarskuilen zijn bekend. Ze laten een hoog eiwitgehalte en een laag suikergehalte zien. Volgens adviseur Gerard Abbink van Groeikracht komen deze opvallende getallen vooral voor bij de 'vroege vogels'.

Bij sommige kuilen, waarvan de eerste snede halverwege april is gemaaid, ligt het eiwitgehalte tot wel 275 gram per kilo droge stof. 'Dat terwijl boeren die de eerste snede halverwege mei pas hebben gemaaid, een eiwitgehalte behalen van 120 gram kilo droge stof', zegt Abbink.

Extreme verschillen

De energiegehaltes liggen tussen 900 VEM en 1.000 VEM. 'Je hebt elk jaar de vroege vogels, de middenmoot en de late vogels, maar dit jaar zijn de verschillen iets extremer dan andere jaren', merkt de adviseur.

Volgens Abbink zijn de zonuren belangrijk voor gras. Die zijn naast de draagkracht van het land de reden voor de grote verschillen. 'Als je de zonuren van begin april vergelijkt met de uren halverwege mei, dan is dat een groot verschil', zegt de adviseur. Het gras maakt in de zonuren suiker aan. 'Daarom hebben de eerste kuilen een veel lager suikergehalte dan de kuilen van halverwege mei', vervolgt Abbink.

Volgens productmanager ruwvoer Antoon Jacobs van Eurofins Agro was het voorjaar van 2024 vrij somber. 'De plant heeft weinig zon gehad om een redelijk suikergehalte te realiseren.'

Broei

De vroege voorjaarskuilen zijn dit jaar minder gevoelig voor broei, verwacht Jacobs. 'Broei is de ontwikkeling van gisten en schimmels. Die groeien alleen met zuurstof. De voorjaarskuilen zijn natter dan normaal. Mede daardoor krijgt zuurstof minder kans om de kuil binnen te dringen.'

De lage broeigevoeligheid is een voordeel van het natte voorjaar. Een nadeel is de langzame conservering, zegt de productmanager. 'Doordat de voorjaarskuilen een hoog eiwitgehalte hebben en vrij nat zijn, daalt de pH langzamer dan gewenst. Dit komt mede door de bufferende werking van eiwit. Deze langzamere conservering zorgt ook voor een hoger ammoniak- en boterzuurgehalte in deze kuilen', legt hij uit.

Voeradviseur Johan Absil van Voergroep Zuid zegt dat de kuilen daardoor een verschillende eiwitverteerbaarheid hebben. In natte kuilen zit vooral snel eiwit. 'Dat betekent dat het eiwit snel vrijkomt', legt Absil uit.

Gras dat later is gemaaid, bevat minder eiwit en energie. 'Het zal niet meevallen om van deze kuilen flink door te melken, want met zulke extreme kuilen kun je moeilijk 35 liter of meer melken', zegt de voeradviseur. Volgens hem wordt het een uitdaging om de kuilen dit jaar passend in een rantsoen te krijgen.

De drie specialisten raden boeren aan om zich de rest van het seizoen goed te verdiepen in de volgende sneden om de eerste kuilen zo goed mogelijk te compenseren. Dat kan door bijvoorbeeld alvast bijproducten te kopen of door te kiezen voor lasagnekuilen.

Bemesting

Volgens Absil is de bemesting ook een belangrijke pijler die boeren niet over het hoofd moeten zien. Het is belangrijk om het bemestingsplan opnieuw te bekijken, zegt hij. De voeradviseur verwacht dat het bemestingsplan in de meeste gevallen moet worden aangepast.

'Planmatig bemesten is dit jaar niet te doen omdat we deze omstandigheden niet hadden verwacht. Nu is het belangrijk om de bemesting af te stemmen op wat het gras al heeft gehad. De bemesting moet dit jaar nog perceelsspecifieker zijn dan normaal', benadrukt Absil.

Over één ding valt volgens de drie deskundigen niet te twisten en dat is de begaanbaarheid van het land. Abbink constateert dat de omstandigheden van de grond plaatselijk verschillen. 'In de Peel is de draagkracht van de bodem echt slecht', constateert hij. 'De omstandigheden in het noorden van het land zijn prima', merkt Jacobs op.

Kwantiteit vrij hoog

De kwaliteit van de eerste graskuilen van 2024 loopt dus uiteen, maar de kwantiteit daarentegen is voor deze periode van het jaar vrij hoog. 'Wat betreft grasgroei hebben we een gigantisch goed voorjaar gehad', vindt Absil. 'De boeren hebben vast een flinke voorraad gras kunnen aanleggen.'

Jacobs voegt daaraan toe dat we normaal rond deze tijd wat drogere periodes zien en de grasgroei dan achterblijft of zelfs stilvalt. 'Gras heeft vocht nodig om te groeien. Dat heeft het dit voorjaar wel gehad.'

De inkuiltechniek is ook belangrijk bij grote hoeveelheden gras. De productmanager ruwvoer zegt dat nat gras grof de kuil in mag. 'Een natte snede moet niet te fijn worden gesneden.' Het product verteert sneller, als het gras fijngesneden is. 'Nat gras is al snel verteerbaar, dus dat moet je zeker niet te fijn inkuilen', licht Jacobs toe.

Wat betreft de mais van dit seizoen heeft Abbink nog een tip. Hij raadt boeren die goede mais hebben staan aan om van de mais maiskolvensilage (mks) te maken. 'Door de grote hoeveelheid gras die dit voorjaar al is geoogst, kan de boer kiezen voor mks.'

Bij mks worden alleen de kolf en de binnenste schutbladeren gehakseld. De rest blijft in versnipperde vorm achter op de land. 'Sommige boeren zitten nu al aan hun kuubs en kunnen in de knoop komen met de mais. Door mks in te kuilen, scheelt het volume op het erf en de voedingswaarde blijft gewoon gelijk', legt de adviseur uit.