Problemen met uienvlieg breiden zich uit

'Zo'n 10 tot 15 procent uitval gemiddeld over het hele perceel', zegt akkerbouwer Erik van der Wekken. Hij heeft samen met zijn ouders een akkerbouw- en pluimveebedrijf in het Flevolandse Creil in maatschap en is daarnaast teeltadviseur bij Agrifirm. Afgelopen weekend inventariseerde hij de schade op een eigen uienperceel. 'Deze mate van aantasting kan nog net om niet te veel opbrengstderving te hebben, maar we moeten wel alle zeilen bijzetten', zegt hij.

Om de plaag zo goed mogelijk te beheersen, heeft Van der Wekken bij het zaaien van de uien Belem mee gestrooid. Dit is een pyrethroïde in granulaatvorm die de kiemplantjes in de eerste periode na opkomst beschermt tegen de larven van uienvlieg en ook bonenvlieg. Alle zeilen bijzetten betreft verder het spuiten met producten op basis van roofaaltjes. 'Dat doen we op het moment als we weer veel vliegen vangen. We hebben net een derde bespuiting uitgevoerd. Daarmee zijn behoorlijke kosten gemoeid', zegt Van der Wekken.

De kuststrook langs het IJsselmeer in de Noordoostpolder is al langer berucht vanwege de hoge druk van uienvliegen. Een tekort aan capaciteit en de beperkte kans op een succesvolle bestrijding deden De Groene Vlieg enkele jaren geleden al besluiten om voor dit gebied geen steriele insectentechniek (SIT) aan te bieden. Van der Wekken ziet ook dit jaar dat de strook met problemen door uienvlieg geleidelijk steeds breder wordt.

Niet alleen in de Noordoostpolder

Het signaal dat Van der Wekken afgeeft, wordt onderschreven door Marcel Scholtens. Hij is akkerbouwer in het Flevolandse Luttelgeest en voorzitter van de werkgroep insecten voor het onderzoeksprogramma van Uireka. 'Naast de Noordoostpolder krijgen we ook berichten binnen over wegval van planten door uienvlieg in West-Brabant, Drenthe en bijvoorbeeld Noord-Holland. Het probleem breidt zich landelijk uit. Daar moeten we ons tegen wapenen', stelt Scholtens.

Het ontbreekt de uientelers aan de juiste middelen om de uienvlieg in het groeiseizoen voldoende effectief te bestrijden, vindt Scholtens. Over het functioneren van SIT is hij positief, maar hij wijst er ook op dat extra mogelijkheden voor bescherming gewenst zijn. 'Vanuit Uireka voeren we proeven uit met zaaibehandelingen. Verder hopen we op nieuwe middelen om te gebruiken voor zaadcoating. Graag zouden we een groter budget willen hebben om meer proeven uit te voeren.'

Marketingmanager Allard Jukema bevestigt dat middelenfabrikant Corteva bezig is met de toelating van een bestaand insecticide om te gebruiken voor zaadcoating. 'We zien inderdaad dat de problemen rond uienvlieg, maar ook bonenvlieg, zich opstapelen. Als Corteva zijn we daarom een lang traject begonnen om opnieuw een middel voor zaadcoating beschikbaar te krijgen. Maar de daadwerkelijke toelating daarvan zal in het reguliere traject daarvoor nog vier of vijf jaar op zich laten wachten', zegt hij.

Bijtijds maatregelen nemen

Het advies van Van der Wekken aan collega-uientelers is om de focus te houden op de beheersing van uienvlieg. 'Als je ziet dat in jouw regio de aantastingen dichterbij komen, dan is het goed om bijtijds maatregelen te nemen. Dat kan door bijvoorbeeld granulaat mee te geven bij het zaaien en op basis van monitoring bepalen of je in het seizoen nog een bestrijding moet uitvoeren.'

Belangrijk is het volgens hem ook om in regio's gezamenlijk een bestrijdingsstrategie te volgen. Als één teler daarvan afwijkt of de bestrijding onderschat, dan heeft dat ook gevolgen voor de druk op buurpercelen. Verder geeft Van der Wekken de uientelers in gebieden waar nu nog betrekkelijk weinig problemen zijn met uienvlieg mee om vooral zuinig te zijn op SIT en om deze bestrijdingstechniek goed toe te passen.