Beschikbaarheid zoetwater Waddenregio raakt in het gedrang

Het rapport 'Waterbeschikbaarheid Noord-Nederland 2010-2022' is opgesteld in opdracht van de Waddenacademie. Om de grenzen en rek van het watersysteem beter in de vingers te krijgen zijn in dit onderzoek trendmatige ontwikkelingen uitgewerkt en geanalyseerd. Een conclusie is dat gemiddeld per jaar bijna nooit sprake is van een zoetwatertekort, maar dat de tekorten in de zomerperiode relatief hoog kunnen zijn.

Naast een verminderde aanvoer werd het verbruik van zoetwater in deze perioden van droogte ook hoger, stellen de onderzoekers vast. In de landbouw werd aanzienlijk meer zoetwater gebruikt voor het beregenen van de gewassen, maar ook het drinkwaterverbruik nam over de jaren iets toe. Daarbij zorgde de toename van het neerslagtekort in combinatie met een hoger zoetwaterverbruik ervoor dat met name de afstroming van zoetwater uit het IJsselmeer naar de Waddenzee significant verminderde.

Waterbalansen

Naast trendmatige ontwikkelingen zijn er ook zoetwaterbalansen opgesteld over het gemiddelde jaar 2016, het natte jaar 2017 en het droge jaar 2018. Hieruit wordt duidelijk dat op de jaartotalen de invloed van landbouw en drinkwaterverbruik nagenoeg nihil is op het waterverbruik in het Waddengebied.

Daar staat tegenover dat in droge perioden de waterbeschikbaarheid, ook door een periodieke extra vraag uit deze sectoren, wel degelijk in het gedrang komt. De verwachting is dat deze tendens als gevolg van klimaatverandering zich zal doorzetten, aldus de onderzoekers.

Grote gevolgen

De veranderingen in waterbeschikbaarheid kunnen grote gevolgen hebben voor de verschillende sectoren in het Waddengebied, zoals landbouw en industrie, zowel op het vaste land als op de eilanden. Maar ook voor de natuurwaarden van de Waddenzee.

Om beter voorbereid te zijn op komende perioden van droogte is het volgens de onderzoekers goed om het monitoringsysteem te optimaliseren. Zo valt nog veel te verbeteren in het eenduidig meten en vastleggen van waterdata. Waterschappen, drinkwaterbedrijven en provincies hanteren bijvoorbeeld verschillende systemen en formats. 'Metingen en modellen zullen in de toekomst beter op elkaar moeten aansluiten', stellen de onderzoekers.