'Boter bij de vis in 2024'

De varkenshouderij laat al decennialang zien verantwoordelijkheid te nemen. In de afgelopen jaren is veel bereikt. Daar zou meer waardering voor moeten zijn vanuit het kabinet. Een aantal feiten: het antibioticagebruik is tussen 2021 en 2022 met 23,8 procent gedaald, de ammoniakuitstoot daalde tussen 1990 en 2022 met 83 procent en de methaanreductie bedraagt tussen 1990 en 2022 50 procent. De methaanemissie van de varkenshouderij is 16 procent van de totale landbouwemissie.

Ook op het thema dierenwelzijn zijn grote stappen gezet. Zo gingen we van houderijsystemen waarbij zeugen aan een band vast liggen naar groepshuisvestingssystemen. Daarnaast wordt inmiddels ruim 30 procent van de dieren gehouden in Beter Leven-concepten en is er meer aandacht voor scheiding van functiegebieden (eten, mesten, rusten, spelen) en afleidingsmateriaal.

De Nederlandse varkenshouderij heeft de laagste CO2-voetafdruk ter wereld. Dit komt onder meer doordat varkensvoer voor een groot deel bestaat uit restproducten vanuit de voedingsmiddelenindustrie. Op de meest efficiënte varkensbedrijven worden die resten omgezet in voedzaam vlees. Dat voorkomt voedselverspilling en heeft minder effect op het milieu.

De varkenshouderij kan een nog grotere bijdrage leveren aan de verbetering van de CO2-voetafdruk als er meer ruimte komt voor gesloten systemen op het gebied van mestopslag, mestverwerking en mestvergisting. Werd dit gewaardeerd? Nee, het oude kabinet sloot er de ogen voor. Wij verwachten dat het nieuwe kabinet wél geïnteresseerd is in onze proactieve voedselproducenten.

Actieprogramma

De varkenshouderij heeft in 2019 de ambities op de maatschappelijke thema’s vastgelegd in het Actieprogramma Vitale Varkenshouderij. Sinds de lancering wordt gewerkt aan de uitvoering. De hele keten zet de schouders onder de ambities op het gebied van omgeving, circulariteit, klimaat, dierenwelzijn, gezondheid en markt. Aankomend jaar worden deze ambities bijgesteld op basis van actuele vraagstukken. We kijken daarmee verder dan 2030. Wij verwachten dat het nieuwe kabinet dit waardeert, in plaats van negeert zoals het vorige kabinet.

Ik wens de varkenshouderij toe dat ons nieuwe kabinet én de Tweede Kamer in 2024 eindelijk boter bij de vis doen. Er wordt geld verdiend, maar boeren kunnen nauwelijks investeren door het slot op vergunningverlening en het wispelturige beleid. Er wordt veel verwacht van de sector, maar het ontbreekt aan perspectief. Jong en oud staat klaar om te investeren in duurzaamheid en dierenwelzijn. Wat zij daarvoor nodig hebben, is een stabiel beleid, vergunningen, fiscale regelingen, financiering en de zekerheid dat de markt de meerkosten terugbetaalt.

Wij kunnen als sector een grote positieve bijdrage leveren aan de maatschappelijke vraagstukken, omdat we het meest efficiënt produceren in de wereld. We nemen al decennialang onze verantwoordelijkheid en blijven dat doen. Ik wens ons toe dat dit besef in 2024 ook in de politiek landt. En dat onze boeren nu eindelijk de ruimte krijgen om te investeren.