'NVWA-discussies geleid door emoties'

Het is ook belangrijk dat excessen worden opgespoord en aangepakt om schandalen die de hele sector raken, te voorkomen. Helaas zien we dat de NVWA zijn objectiviteit verliest onder druk van ngo's. De autoriteit laat de oren steeds meer hangen naar opinies van politici en emoties van activistische organisaties met als gevolg inefficiëntere dienstverlening met hogere kosten en afvinklijstjes.

Je zou verwachten dat de politiek ingrijpt, maar niets daarvan. Die brandt zich niet aan het onderwerp NVWA. Waar ngo's slim een geframede misstand tot megaproportie uitvergroten, houden politici 'wijselijk' hun mond. Daar waren we onlangs opnieuw getuige van.

Vorige week stond er een NVWA-debat op de agenda in de Tweede Kamer. 'Toevallig' was er vlak voor dat debat veel aandacht voor misstanden in slachterijen, aangejaagd door ngo's. Helaas waren kort daarvoor ook vreselijke stalbranden te betreuren.

Het debat had moeten gaan over de agenda van de NVWA op de lange termijn, over werkbare en effectieve maatregelen, over het minimaliseren van calamiteiten. Maar dat gebeurde niet. Het debat over de NVWA verzandde in de waan van de dag en ging over misstanden en stalbranden. In het debat was bijna geen aandacht voor wat er al is verbeterd en waaraan de sector nu werkt en wat dat heeft opgeleverd en gaat opleveren.

We leverden input aan politici. Maar het debat raakte de kern van de zaak niet: het vertrouwen moet worden hersteld tussen de sector en de NVWA. Ook moet er worden gewerkt aan doelmatige en efficiënte dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten. Nu wordt er beleid gemaakt vanuit wantrouwen en niet risicogericht.

Het vertrouwen tussen de NVWA en de sector is weg en de 'inzet' van de politiek zorgt met haar polarisatie voor verdere verwijdering in plaats van herstel van vertrouwen. Sinds enige tijd staan we lijnrecht tegenover elkaar, schrijven we elkaar scherpe brieven en maken we het elkaar onmogelijk om goed werk te verrichten tegen zo laag mogelijke kosten.

Toezicht en handhaving worden niet ingezet voor het langetermijnperspectief, noch voor wederzijds onderling vertrouwen, maar worden geleid door de waan van de dag, media-aandacht en framing door ngo's, de Wet open overheid en handhavingsverzoeken. Dit staat verdere duurzaamheidsontwikkelingen in de weg.

De varkenshouderij werkt aan het houden van varkens met lange staarten. Dat is een ingewikkelde opgave en het slagen daarvan is afhankelijk van veel factoren in en om de stal. De Producenten Organisatie Varkenshouderij en ketenpartijen proberen varkenshouders te helpen bij het nemen van stappen. Daarbij weten we goed wat de risico's zijn. Staartbijten lijdt tot vreselijke welzijnsproblemen met hoge kosten tot gevolg. De sector zoekt een vangnet voor varkenshouders. Een daarvan is dieren vervroegd naar het slachthuis brengen wanneer er staartschade optreedt.

De NVWA maakt dat op dit moment onmogelijk. De keuring op transportwaardigheid is zo scherp dat een dier met een bijtschadepuntje op de staart niet meer normaal kan worden vervoerd, maar alleen onder speciale voorwaarden. Een voorbeeld van beleid dat is gemaakt op emoties, want er is geen onderbouwing vanuit onderzoek dat varkens met kleine bijtschade 'extra lijden' tijdens transport. Dat alles weerhoudt varkenshouders om stapsgewijs naar lange staarten te gaan. Zo kan ik nog veel meer voorbeelden noemen.

Als we met elkaar stappen naar nog beter dierenwelzijn en verdere verduurzaming willen zetten, dan horen daar een langetermijnvisie en beleid bij, ook op het gebied van handhaving en toezicht.

Dat betekent dat het vertrouwen in elkaar zo snel mogelijk hersteld moet worden en er een plan moet worden gemaakt om samen te komen tot doelmatige en efficiënte dienstverlening van de NVWA die 'boeven vangt' en de goedbedoelde varkenshouder zijn werk laat doen. Samen met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de NVWA en de sector en zonder NGO's die maar één doel hebben: polariseren, tegen elkaar opzetten en einde van de veehouderij. Wat mij betreft geleid door een onafhankelijk persoon. Misschien heeft Johan Remkes wat tijd over. Van mij mag hij hier morgen mee beginnen.