'Beleid moet worden gezuiverd van scoringsdrift politiek en ngo's'

Er wordt ons al lang beloofd dat we van middel- naar doelsturing gaan. Dus niet meer voorschrijven wat een boer MOET doen, maar heldere doelen stellen WAARAAN moet worden voldaan. Ondernemers hebben dan de vrijheid om maatregelen en investeringen te kiezen die passen bij de boer, het bedrijf, de markt waarvoor zij leveren en de omgeving. Helaas blijken ministers, ambtenaren, politici en ngo's die omslag maar slecht te kunnen maken.

Het ligt blijkbaar niet in de aard van genoemde partijen om de regel- en bureaucratiecultuur om te zetten naar meer verantwoordelijkheid leggen bij sectoren en ruimte te geven aan ondernemers. Nog steeds wordt gekozen voor de methode om alles vast te leggen in wetgeving.

Ik neem het Convenant Dierenwelzijn als voorbeeld, maar er zijn meer voorbeelden. We werken met elkaar aan een Convenant Dierenwelzijn met daarin streefbeelden naar meer dierenwelzijn. Boeren willen investeren in dierenwelzijn, mits de randvoorwaarden kloppen. Er moeten vergunningen afgegeven worden, de markt moet de meerkosten betalen cq er moet een verdienmodel zijn en financiering moet van daaruit mogelijk zijn.

Als de randvoorwaarden kloppen, gaat elke boer vanzelf investeren. Echter ons ministerie, inclusief onze politiek en de ngo's, kiezen wederom voor een pad uit eigen belang, die van wetgeving en vastleggen van maatregelen en tijdspaden in AMvB's. Voor een gezond ondernemersklimaat is dit niet de juiste weg!

Wij doen voorstellen om te komen tot een meer publiek– privaatsysteem. Waarbij de basis wordt vastgelegd in wetgeving, maar sectorplannen en sectorverantwoordelijkheid centraal staan. En wij nemen verantwoordelijkheid als de randvoorwaarden kloppen. De overheid moet verantwoordelijkheid nemen in de vorm van verlenen van vergunningen en scheppen van financiële voorwaarden door middel van subsidies en fiscale regelingen. En de markt moet verantwoordelijkheid nemen om de meerkosten te betalen en te zorgen voor een lange termijn verdienmodel.

Van oudsher is wetgeving bedoeld als 'veegwagen' om de achterblijvers uiteindelijk te laten voldoen aan bepaalde eisen. Dit terwijl de koplopers alweer drie stappen verder zijn en positie in de markt veroveren. De wetgeving van vandaag lijkt meer gericht op het vastleggen van toekomstvisies, om zelf politiek mee te kunnen pronken.

De 'pronkers' zien graag hun eigen ideeën omgezet in wetgeving, zij zien niet dat private verantwoordelijkheid, ondernemerschap en innovatie worden lamgelegd. De overheid hoort dienend te zijn aan ondernemers, niet andersom. Ondernemers verdienen ruimte voor vakmanschap en het maken van keuzes die het best passen. Wetgeving moet zich richten op de 'achterhoede'.

Daarnaast is het een feit dat de huidige manier van wetten uitvaardigen ook de markt verlamt. Marktvraag is altijd leidend in productieketens. Dat wat in wetgeving vastligt, wordt niet meer opgenomen of opgelost door de markt zelf. Dat geeft een te grote druk op het verdienmodel voor boeren, terwijl we dat juist allemaal willen verbeteren.

De overheid is steeds vaker loopjongen van de politiek en ngo's. Wij moeten af van de scoringsdrift van deze partijen, wij zouden graag een slag met de overheid maken en komen tot nieuwe vormen van samenwerking. Publiek–private afspraken die zowel de overheid als ondernemers in hun kracht zet en hen aanzet om verantwoordelijkheid te nemen. Met de Coalitie Vitale Varkenshouderij, Holland Varken en haar sector ambities, is de varkenshouderij daar klaar voor. Het wordt tijd dat we ruimte krijgen om te ondernemen en belonen voor inspanningen.