SHCL: schatkamer aan agrarische historie

Het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL) in Maastricht collectioneert al vanaf 1949 particuliere archieven en collecties. Inmiddels zijn ongeveer achthonderd verschillende archieven van personen, bedrijven, instellingen, verenigingen en stichtingen onder beheer van het SHCL.

'De archieven, collecties en foto's zijn geplaatst in meerdere geklimatiseerde ondergrondse depots die voldoen aan de eisen die in de Archiefwet worden omschreven. Het archief van de LLTB is beschreven en geordend, met andere woorden er is een soort inhoudsopgave gemaakt, door gediplomeerde archivarissen in een archiefbeheersysteem', zegt senior archivaris Andrea Peeters van het SHCL.

'Pure noodzaak'

In 1896 werd de Limburgsche Christelijke Boerenbond opgericht, de provinciale, maar zelfstandig opererende afdeling van de dat jaar gestichte Nederlandsche Boerenbond. 'Dat was puur uit noodzaak', zegt Bas Boots, algemeen directeur bij de LLTB en collectie ambassadeur bij het SHCL. 'De agrarische sector zat in een economische crisis. Om daar coöperatief met elkaar uit te komen, werd de belangenbehartiging opgestart.' Later is de vereniging de naam Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) gaan dragen.

De bond is, zeker in de beginjaren, erg belangrijk geweest voor de maatschappij. 'Het is echt de grondlegger geweest van de agrarische sector in Limburg, zowel op maatschappelijk als economisch en cultureel vlak', zegt Boots.

'Zo was de bond rond 1900 nauw betrokken bij de oprichting van boerenleenbanken, de aan- en verkoopcommissies en het ontwikkelen van verzekeringen. Dit economische aspect krijgt vaak de hoofdaandacht, maar de bond is ook essentieel geweest bij bijvoorbeeld de emancipatie van vrouwen en het oprichten van onderwijs', licht de algemeen directeur van de LLTB toe.

Uitgebreid archief

Om deze geschiedenis niet verloren te laten gaan, heeft de LLTB door de jaren heen veel onderzoek gedaan en laten doen naar de Limburgse agrarische sector. Dit heeft geleid tot een uitgebreid archief. Tot 2011 had de belangenbehartiger deze in eigen beheer, maar sindsdien is deze ondergebracht bij het SHCL.

'De LLTB was in het bezit van een grote hoeveelheid archief, onder andere van lokale afdelingen, CAV's en de locatie in Roermond. Wij hadden niet meer de middelen en mogelijkheden om al die archiefstukken te inventariseren en conditioneel goed te bewaren. Daarom zijn wij blij dat we bij het Sociaal Historische Centrum Limburg terecht konden', zegt Boots.

Bijzondere evenementen

Het archief bestaat onder meer uit veel vergaderstukken, correspondentie, stukken van het hoofdbestuur, dagelijks bestuur, directiesecretariaat en de verschillende afdelingen van de LLTB en bijvoorbeeld ook van bijzondere evenementen zoals de Land- en Tuinbouwtentoonstelling in Roermond in 1951.

Daarnaast is er veel documentatie van onder andere jaarverslagen, krantenknipsels en kalenders en zijn er gedeponeerde archieven van de kringen, sectoren en instellingen, waaronder de Limburgse Fruittelersorganisatie en de Katholieke Plattelands Jongeren Limburg. Behalve historie op papier is er ook beeldmateriaal te vinden in het archief zoals foto's, contactafdrukken en dia's.

Kleurrijke vaandels

Voor de algemeen directeur van de LLTB is het lastig om het mooiste onderdeel uit het archief te kiezen, maar er is wel iets wat hem erg aanspreekt. 'De hoeveelheid vaandels van de LLTB, van onze boerinnenbond, en van onze jongere boeren en tuinders. Het is fysiek en kleurrijk en de die rijkdom van de verschillende verenigingen uit het verleden, spreekt veel mensen aan, denk ik.'

Zowel Peeters als Boots vindt het belangrijk dat het archief bewaard blijft en de geschiedenis niet wordt vergeten. 'Het archief van de LLTB is een waardevolle en onmisbare bron voor het onderzoek naar de geschiedenis van de land- en tuinbouw van Limburg', vindt de archivaris van het SHCL.

Trots

'Ook de rol die het SHCL voor de maatschappelijke organisaties in Limburg vervult, is daarin belangrijk. We mogen trots zijn op onze rijke en mooie geschiedenis', benadrukt de algemeen directeur van de LLTB.

Het archief van de LLTB en de omvangrijke bibliotheekcollectie over de Limburgse land- en tuinbouw zijn gratis ter inzage en in principe voor iedereen te raadplegen in de studiezaal van het SHCL aan de Sint Pieterstraat 7 in Maastricht.

De meeste boeken kunnen ook worden geleend door belangstellenden. De tijdschriften, kranten, krantenknipsels, statistieken, jaarverslagen en scripties worden alleen ter inzage beschikbaar gesteld. Aan het einde van dit jaar wordt de omvangrijke fotocollectie van de LLTB digitaal ter beschikking gesteld via de website van het SHCL.