D66 wil af van handel in fosfaat- en dierrechten

De partij van lijsttrekker Rob Jetten zet in op het verder sluiten van de kringloop. Daarvoor wil de partij een Kringlooplandbouwwet vaststellen waarin de basisbeginselen en kaders zijn vastgelegd. D66 wil daarnaast het systeem van verhandelbare fosfaat-, dier- en stikstofrechten afbouwen.

'Alle dierrechten vervallen per 2030 en worden omgezet naar een stikstofemissierechtensysteem met beperkte verhandelbaarheid. Deze stikstofemissierechten gelden voor alle diercategorieën', geeft hij aan. De stikstofuitstoot moet verder in 2030 zijn gehalveerd. Extensivering en de transitie naar kringlooplandbouw moeten daar een flinke bijdrage aan kunnen leveren.

D66 vindt de veedichtheid in Nederland te groot en spreekt van een bio-industrie die schadelijk is voor mensen, dieren en de leefomgeving. De partij wil zo 'snel mogelijk stoppen met de grootschalige bio-industrie' en wil de veehouderij helpen en stimuleren om duurzamer en diervriendelijker te werken.

Sterkere boerenpositie in de keten

De partij streeft naar een sterkere positie van de boer in de keten en wil de keten, inclusief banken, afnemers en toeleveranciers, betrekken bij verduurzaming. Er komt een duurzaamheidsstandaard in de keten die voldoet aan de voorwaarden van kringlooplandbouw.

Zo ligt de verantwoordelijkheid niet alleen bij de boer of de consument, maar vooral bij de marktpartijen. Het hele assortiment moet milieu- en diervriendelijk worden, inclusief een eerlijke prijs. Dat betekent volgens D66 dat de kosten voor de leefomgeving mee worden gewogen in de prijs van een product. Die kosten worden verdeeld over de keten en komen niet bij de boer terecht.

Natuurlijke en organische alternatieven

Verder zet de partij in op minder gebruik van kunstmest. In plaats daarvan ziet de partij ruimte voor natuurlijke en organische alternatieven, zoals reststoffen uit mest als 'kunstmest' voor de akkerbouw. De land- en tuinbouw moet ook minder gewasbeschermingsmiddelen gebruiken.

Dat houdt in geen preventief gebruik en meer spuitvrije zones in de publieke ruimte. In plaats daarvan zet de partij in op de beschikbaarheid van duurzame en natuurlijke alternatieven. Ook vindt D66 dat het toelatingsbeleid Europees moet worden aangescherpt met onder meer aandacht de effecten van de stapeling van middelen.

Nultarief en vleestaks

Als het aan de democraten ligt, verdwijnt de btw op groente en fruit. Het gemis aan inkomsten in de schatkist van de rijksoverheid moet worden opgevuld met een heffing op vlees en zuivel. Ook wil de partij kweekvlees zo snel mogelijk beschikbaar krijgen voor de consument. Verder wil D66 investeren in natuurherstel. Dat betekent volgens de partij ook nieuwe leefgebieden creëren. Zo moet er in 2030 50.000 hectare meer natuur zijn en in 2040 160.000 hectare.

De Europese landbouwsubsidies die Nederland zelf kan verdelen, wil D66 voortaan alleen inzetten voor boeren die stappen zetten naar kringlooplandbouw, biologische boeren en jonge boeren die de omschakeling willen maken. Of als inkomensondersteuning voor boeren die aan natuurbeheer doen of groenblauwe diensten leveren.