BBB zakt in peiling, CDA bijna weg door partij Omtzigt

Volgens de peiling van I&O Research komt de BoerBurgerBeweging (BBB) op dit moment uit op dertien zetels. Dat is fors meer dan de ene zetel die Caroline van der Plas op dit moment inneemt in de Tweede Kamer voor BBB, maar ook acht zetels minder dan in de vorige peiling van I&O Research die in juli werd gehouden. Het CDA moet zich helemaal schrap zetten. Van de huidige vijftien zetels zouden er op dit moment maar drie overblijven. Overigens waren dat er in de vorige peiling in juli ook nog maar vijf.

Uit het onderzoek blijkt verder dat de onderwerpen landbouw, natuur en stikstof op dit moment geen heikele issues zijn voor de meeste kiezers. NSC-kiezers vinden de woningmarkt het belangrijkst, gevolgd door armoedebestrijding, gezondheidszorg en immigratie/asiel. Ook voor BBB-kiezers staat landbouw niet bovenaan het lijstje. Zij vinden wonen, zorg en immigratie het belangrijkst. Kiezers van PvdA/GroenLinks vinden dat het in de eerste plaats over klimaatverandering zou moeten gaan.

Nog twaalf weken

Het duurt nog twaalf weken voordat er verkiezingen gehouden worden. Als er nu verkiezingen zouden zijn, dan kan de VVD volgens I&O Research rekenen op 22 zetels (nu 34), de combinatie PvdA/GroenLinks op 28 zetels (nu samen 17), D66 op 7 (nu 24) en de PVV op 13 (nu 17). De Partij voor de Dieren kan weer op twee zetels meer rekenen en komt dan uit op acht zetels. Dat is er wel een minder dan in de peiling van juli.

De partijen die op dit moment boven de tien zetels uitkomen zijn NSC (31), PvdA/GroenLinks (28), VVD (22), PVV (13) en BBB (13). Alle andere partijen blijven onder de tien zetels steken.

Betrouwbaar en eerlijk

I&O Research rapporteerde in juli dat als Omtzigt met een eigen partij zou meedoen, hij in potentie 46 zetels zou kunnen halen. Toen bestond die partij echter nog niet. 'De partij doet het vooral goed omdat Pieter Omtzigt zelf zeer goed wordt gewaardeerd door kiezers. Ze zien hem als betrouwbaar, eerlijk en de belichaming van een mogelijke nieuwe politieke cultuur waarin beter naar de bevolking wordt geluisterd', schrijft het onderzoeksbureau.

Een derde van de kiezers die in juli op Omtzigt wilden stemmen, zegt nu een voorkeur te hebben voor een andere partij. Als zij deze ‘switch’ moeten toelichten, geven zij vaak aan dat zij nog niet goed weten waar NSC voor staat. Welke standpunten de partij in zal nemen en wie er op de lijst komen te staan is nu nog onduidelijk.

Bonte verzameling kiezers

Meer duidelijkheid hierover kan volgens I&O Research zowel positief als negatief uitpakken voor NSC. 'Momenteel kan de partij rekenen op een bonte verzameling aan kiezers van links tot rechts. Als NSC op een aantal gepolariseerde issues (immigratie, klimaat en landbouw bijvoorbeeld) duidelijke standpunten inneemt, kan het een deel van haar huidige electoraat verliezen', is de inschatting van de opiniepeiler.

Dat Omtzigt niet de ambitie heeft om premier te worden, vinden de kiezers volgens I&O Research niet erg. Negentig procent zegt dat dit geen reden is om van partijvoorkeur te veranderen. Het brengt tien procent aan het twijfelen.

De gezamenlijke fractie van PvdA/GroenLinks lijkt weinig te hoeven vrezen voor de komst van NSC. De partij verliest volgens het onderzoeksbureau enkele zetels aan de nieuwkomer, maar wint die weer terug via kiezers van Volt en Partij voor de Dieren. De voornaamste reden om PvdA/GroenLinks te kiezen is de kans op linkse machtsvorming en regeringsdeelname.