Van der Wal verzet zich tegen nog meer Europese 'rompslomp'

'De Europese Commissie kan ons willen sussen, maar het gaat om de uitwerking van de verordening in een dichtbevolkt land als Nederland', zegt Van de Wal. De minister debatteerde woensdagmiddag met de landbouwcommissie in de Tweede Kamer.

De bewindsvrouw vreest onder meer de 'administratieve rompslomp' die de verordening met zich meebrengt. 'We moeten straks bijna elke vierkante meter in kaart brengen en continu monitoren op het verslechteringsverbod. Daar hebben we grote zorgen over.' Volgens Van der Wal zal er dan voor elk denkbaar project een vergunningstelsel nodig zijn.

Onder meer CDA, VVD, SGP en BBB zijn bang voor de consequenties die de verordening heeft op de energietransitie, landbouw en woningbouw. Onvrede is er ook over signalen dat de Europese Commissie de verordening onderdeel wil laten uitmaken van de beoordeling van nieuwe landbouw- en verdedelingstechnieken. 'Een politiek van voor wat hoort wat, dat hoort hier niet', zegt VVD-Kamerlid Thom van Campen daarover.

Boeren twijfelen over natuurbeheer

Partijen zijn niet per se tegen de bredere inzet op natuurherstel, waar de nieuwe verordening op is gericht. Het verslechteringsverbod – dat ook voor veel natuur buiten Natura 2000-gebieden gaat gelden – dat daar onderdeel van is, doet ze huiveren. Van Campen bracht onder de aandacht dat boeren twijfelen over deelname aan natuur- of weidevogelbeheer uit wantrouwen dat hun grond straks het stempel natuurreservaat krijgt en ze er niks meer op mogen.

Van der Wal deelt deze zorg: 'Om boeren te motiveren met natuurherstel aan de slag te gaan, dat krijg ik met dit verslechteringsverbod niet voor elkaar.'

Nederland heeft de doelstellingen van de Green Deal en biodiversiteitsstrategie altijd gesteund en dus ook de natuurherstelverordening. Daaraan zijn ook de doelen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied gekoppeld en het transitiefonds van 24,3 miljard euro. 'We zijn het met de Europese Commissie dus eens over het 'wat' maar niet over het 'hoe'', aldus de minister.

Effect op ruimtegebruik is groot

De vrees van de bewindsvrouw komt voort uit een ambtelijke verkenning die haar ministerie liet uitvoeren naar de nieuwe natuurherstelverordening. Hierin concludeert het adviesbureau Arcadis dat de effecten op maatschappelijke vraagstukken en ruimtegebruik in ons land groot zijn.

Arcadis verwacht dat er tot het jaar 2050 eisen en verplichtingen komen bovenop het huidige natuurbeleid. De impact is groot op onder meer de woningbouw, energietransitie en infrastructuur. Als grootste grondgebruiker zal de agrarische sector ook grote gevolgen ondervinden, verwacht Arcadis.

In Brussel blijft Nederland zich inzetten op aanpassing van de verordening. Die inzet is gericht op meer flexibiliteit. Van der Wal heeft een compromis voor ogen waarin landen kunnen kiezen voor een inspanningsverplichting, in plaats van een verslechteringsverbod.

Verzet tegen de huidige voorstellen van de Europese Commissie is er ook in het Europees Parlement. Twee subcommissies, die van landbouw en visserij, stemden deze week tegen het huidige wetsvoorstel. Het is echter de Envi-commissie voor milieu, volksgezondheid en voedselveiligheid waaronder dit dossier valt en waarvan de stem meer impact heeft. Die commissie stemt op 15 juni over haar standpunt. De plenaire stemming in het Europees Parlement staat voor juli gepland.