Melk RFC moet noodgedwongen naar andere locaties door stakingen

De stakingen kosten FrieslandCampina bovendien geld. Sinds de stakingen bekend werden gemaakt, heeft het zuivelconcern zich voorbereid door zaken anders te organiseren. Zowel op het hoofdkantoor als de betreffende productielocaties wordt er volgens woordvoerder Jan-Willem ter Avest hard gewerkt om alles in goede banen te leiden.

Op maandag wordt acht uur lang gestaakt in de ingrediëntenfabriek in het Gelderse Borculo van 6 uur tot 14 uur. Op dinsdag is er een 24 uursstaking in de poederproductielocatie in het Drentse Meppel. Vanaf zaterdagavond werd er 24 uur gestaakt in de kaasfabriek in het Gelderse Steenderen. Vakbond FNV sluit niet uit dat de acties worden uitgebreid naar andere zuivelbedrijven als er geen gehoor wordt gegeven aan de eisen van de vakbonden. Tot nu toe zijn er alleen nog acties gevoerd bij FrieslandCampina.

Melkinname

Volgens Ter Avest doet het bedrijf er alles aan om de melkinname bij boeren door te laten gaan. 'Tot nu toe lukt dat ook goed. Daar is ons alles aan gelegen. Maar het is wel een hele organisatie om dat voor elkaar te krijgen. We zien vandaag in Borculo dat ruim de helft van de medewerkers aan het werk is. Maar je hebt iedereen nodig om een fabriek draaiende te houden. Dus de productie ligt stil. We halen bijvoorbeeld wel onderhoudswerkzaamheden naar voren.'

De Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO), die namens de zuivelbedrijven onderhandelt met de vakbonden, noemt de eisen van de vakbonden niet realistisch. De onderhandelingen zijn dan ook vastgelopen. De zuivelwerkgevers hebben 8 procent loonsverhoging geboden voor een eenjarige cao. Dit is het maximale bod. Vakbonden FNV en CNV nemen hier geen genoegen mee. In de Nederlandse zuivelindustrie werken zo'n 12.000 werknemers bij 25 bedrijven.

Stijging van de lonen

NZO wijst erop dat de lonen in de zuivelverwerking in de afgelopen vijftien jaar met 39,25 procent zijn gestegen. 'Lonen in heel Nederland stegen in diezelfde periode veel minder, met gemiddeld 33,70 procent', staat in een persverklaring. 'De verwachte inflatie in 2023 is 5 procent. De totale inflatie over de afgelopen vijftien jaar wordt daarmee 38,9 procent. Lonen in Nederland zijn dus meestal achtergebleven bij de inflatie. In de zuivelsector niet. In deze sector stijgen de lonen harder dan de inflatie. Zelfs met de hoge inflatie van 10 procent in 2022 en 5 procent in 2023 houdt de cao zuivel de inflatie bij. 8 procent loon erbij in de zuivel betekent een forse investering omdat de lonen al relatief hoog zijn.'

NZO noemt de acties van FNV en CNV teleurstellend. 'Acties schaden de sector en dat is onnodig nu er zo'n fors bod ligt, bij een cao die al bovengemiddeld is. Veel medewerkers zijn juist tevreden over dit eindbod. Dat zien we ook aan de actiebereidheid. Bij de eerste actiedagen was meer dan de helft van het personeel aan het werk. Leden van vakbond De Unie hebben al ingestemd met het eindbod.'

Recordwinsten

Woordvoerder Peter te Lintel Hekkert van FNV is het niet eens met deze analyse en wijst erop dat 8 procent niet voldoende is om de gestegen kosten voor werknemers op te vangen, 'terwijl de zuivelbedrijven recordwinsten hebben gemaakt'. Hij ziet dat net als bijvoorbeeld supermarktketen Albert Heijn bedrijven in de zuivel flink hebben geprofiteerd van de coronacrisis en de gestegen consumptie door huishoudens via de supermarkten.

Volgens de woordvoerder van FNV mogen melkveehouders ervan uitgaan dat bij het organiseren van acties ook wordt nagedacht over de mogelijke gevolgen voor melkveehouders. 'Melkveehouders zijn niet de groep die werknemers in de zuivel willen raken. Hoe de acties verder zullen gaan, is nu nog niet bekend. Maar als er niets verandert, ligt het voor de hand dat er een uitbreiding van de acties komt.'