Dustin Woodward (RFC): 'Melkveehouder gebaat bij echt onafhankelijk keurmerk'

Jarenlang was hij vanuit RFC verantwoordelijk voor de Afrikaanse markt en sinds 2021 is hij terug in Nederland. Dustin Woodward staat binnen RFC aan het roer van de belangrijke thuismarkt Nederland. Daarnaast gaat hij over de export naar Europese landen. Dat is een groot gedeelte van de business van het zuivelbedrijf: 75 procent van de export vanuit Nederland vindt plaats binnen Europa, binnen een straal van 800 kilometer.

Een geleidelijke uitrol zorgt ervoor dat elke melkveehouder mee kan komen

Dustin Woodward, directeur Nederland RFC

'In China of de Verenigde Staten is dat een regio waar de producten die worden afgezet regionale producten zijn', stelt Woodward. 'Zo beschouwd zijn onze producten die we afzetten binnen Europa eigenlijk ook regionale producten. Voor de Nederlandse melkveehouder is Europa als afzetmarkt zeer belangrijk. Waar wereldwijd de consumptie van zuivel met 2 à 3 procent per jaar toeneemt, neemt die consumptie in onze thuismarkt af met 2 à 3 procent.'

In Nederland en Europa neemt het belang van keurmerken toe. Ze spelen een belangrijke rol bij de verduurzaming van klimaat, natuur en dierenwelzijn en het bijbehorende verdienmodel voor de melkveehouder.

'We moeten uitkijken dat er geen oerwoud aan keurmerken ontstaat', vindt Woodward. 'Het is beter als er één herkenbaar onafhankelijk keurmerk zou zijn, dat integraal naar alle onderdelen van duurzaamheid kijkt en dat onafhankelijk is. Juist omdat iedereen in de keten zijn eigen belangen heeft, is het belangrijk dat we bij een minimale standaard een gelijk speelveld creëren.'

Waarom is dat zo belangrijk?

'Het is in de eerste plaats belangrijk voor consumenten. Zij weten zo dat de claims geborgd zijn en dus betrouwbaar.

'Maar het is voor boeren ook belangrijk. Als een onafhankelijke partij zorg draagt voor de voorwaarden van het keurmerk en de controle, dan zijn die voor iedereen gelijk. Dan weet je zeker dat niet een van de partijen in de keten bevooroordeeld wordt of de voorwaarden eenzijdig kan aanpassen.'

Bedoelt u bijvoorbeeld het Beter voor Natuur & Boer-programma van Albert Heijn?

'Ik vind het inderdaad voor de onafhankelijkheid van een keurmerk beter als niet een supermarkt als afnemer bepaalt waar een keurmerk over gaat, maar een onafhankelijke instantie die over de belangen van alle ketenpartijen heen kijkt.

'Stichting Milieukeurmerk (SMK) doet dat voor het grootste en snelst groeiende keurmerk On the way to PlanetProof. Daarbij zijn belangrijke zaken onafhankelijk, open en transparant geregeld zoals een college van deskundigen dat over de criteria gaat. Groot voordeel van dit keurmerk is bovendien dat het verdienmodel van boeren en tuinders centraal staat. Het heeft ook een integrale benadering. Het gaat over klimaat, maar ook over bijvoorbeeld dierenwelzijn en biodiversiteit.'

Want anders werken onderdelen elkaar tegen?

'Dat kan inderdaad. Een maatregel die goed is voor dierenwelzijn kan nadelig uitwerken voor klimaat of andersom. Als je maximaal inzet op een thema, dan moet je concessies doen op een ander thema. Het Beter Levenkeurmerk van de Dierenbescherming richt zich vooral op dierenwelzijn. Weer een ander keurmerk kan zich richten op biodiversiteit of weidevogelbeheer. Het is juist van belang om het in samenhang te zien en aan te pakken.'

Welke rol zou de overheid hierin moeten spelen?

'De overheid kan een rol spelen in de waarborging van onafhankelijkheid en de regels die voor een keurmerk gelden. De overheid gaat, vind ik ook, over het tempo van de transitie, het beschermen van een goed verdienmodel voor boeren en eerlijke verdeling van marges in de keten. Daarnaast kan de overheid een rol spelen bij tijdelijke financiering van de omschakeling. Ook kan de overheid binnen de Europese Unie afspraken maken, zodat we niet in elk land iets anders gaan doen.'

Zijn alle verduurzamingen wel terug te verdienen?

'Niet als alle maatregelen in een keer 'overnight' worden uitgerold. Dan zou je misschien wel 5 euro voor een pak melk moeten vragen. Je zult hierin moeten prioriteren en faseren.

'Naast On the Way to PlanetProof kiezen we er voor om via Foqus planet, ons duurzaamheidsprogramma voor alle leden, de nadruk te leggen op maatregelen die goed zijn voor het klimaat, voor CO2-reductie. Melkveehouders worden extra beloond als ze hiervoor maatregelen nemen. Een geleidelijke uitrol zorgt ervoor dat elke melkveehouder mee kan komen en beloond wordt. En ook dat Nederlandse zuivel buiten Nederland niet uit de markt wordt geprijsd.'

Hebben melkveehouders voldoende te vertellen over nieuwe verduurzamingseisen?

'Binnen RFC heb je als melkveehouder in ieder geval het grote voordeel dat je lid bent van een coöperatie. Onze onderneming is van de melkveehouders en die hebben inspraak via ledenvergaderingen. Dat is relevant, want als maatregelen in de praktijk niet gaan werken, dan helpt het ook niet.'

In hoeverre houden jullie er al rekening mee dat de melkproductie in Nederland gaat dalen?

'Ons voorkeursscenario is dat productie in Nederland behouden blijft en dat wij onze productiecapaciteit op peil kunnen houden. Want als er echt minder melk geproduceerd gaat worden, kunnen wij onze klanten niet meer bedienen zoals we gewend zijn. We zijn dan genoodzaakt productiecapaciteit af te stoten en selectiever te zijn in welke klanten we kunnen bedienen met welke producten. Natuurlijk is krimp wel een scenario waar we rekening mee houden. Om deze reden zijn wij hard op zoek naar nieuwe melkveehouders.'