Adviesbureaus komen handen tekort bij Gecombineerde opgave

Vanaf woensdag 1 maart kunnen boeren de Gecombineerde opgave invullen en indienen. Sinds 1 februari is het mogelijk om bufferstroken, sloten en andere landschapselementen in te tekenen. Dagelijks krijgt het adviesbureau hiervoor aanvragen van boeren binnen. 'Boeren komen er zelf niet meer uit omdat ze tegen een gigantische muur van veranderingen oplopen. Daar maken we ons zorgen over. We zijn bang dat ze in paniek achterblijven omdat er geen adviseur meer beschikbaar is', zegt Floot.

Ook Arvalis in Zeeland en West-Brabant moet soms nee verkopen naarmate 15 mei nadert, de deadline voor het indienen van de Gecombineerde opgave, verwacht Sam Wisse van Arvalis. 'Voor veel collega's is het een gekkenhuis. We pakken op wat we kunnen. Wie het eerst komt, het eerst maalt. Maar vaste klanten gaan voor.'

Stagiairs opgeleid

Countus Accountants en adviseurs 'zet iedereen in die we kunnen inzetten', zegt Ruthger Steenbeek van Countus Accountants en adviseurs. 'Stagiairs hebben we opgeleid om mee te draaien. Deze jonge mensen pakken het snel op.'

Niet alleen percelen, ook landschapselementen als bos- en houtwallen tellen vanaf dit jaar mee voor de basispremie en moeten worden ingetekend. Dit geldt ook voor sloten. iedere sloot is een landschapselement. Nieuw zijn ook de bufferstroken van verschillende meters die boeren moeten controleren. Dat is ingewikkeld en kost veel meer tijd, weet de Countus-adviseur.

'Ontzettend veel correcties'

Daarbij moeten ook 'ontzettend veel' correcties worden doorgevoerd. 'De kavels die zijn ingetekend, kloppen niet met de praktijk. Bij droge sloten bijvoorbeeld moet een bufferstrook komen van 1 meter, terwijl deze standaard op 3 meter staat in het systeem', noemt Steenbeek als voorbeeld.

Het invullen en de correcties kosten extra tijd. Ook het aantal vragen van boeren over bijvoorbeeld de afbouw van derogatie is gigantisch toegenomen, stelt Floot. 'We komen handen tekort. Alles moet tegelijk. Helaas komen we er niet gelijk aan toe om de gevolgen van het mestbeleid met de boeren te bespreken.' Vanwege het vele werk zet Exlan Advies dit jaar ook medewerkers in van andere afdelingen. In totaal zijn 25 medewerkers continu bezig met invullen van 1.400 Gecombineerde opgaven.

Extern personeel werven is volgens de adviseur geen optie. 'Lange tijd wisten we zelf ook niet wat wel of niet doorging. Op 1 februari kwamen de kaarten beschikbaar. Het intekenen heb je niet zomaar onder de knie, zeker nu het zo complex is geworden. Om er een beetje gevoel bij te krijgen, moeten mensen eerst heel wat Gecombineerde opgaven invullen.'

Gekkenhuis

Wisse verwacht dat de deadline voor de Gecombineerde opgave die op 15 mei ligt, wijzigt. 'We hebben vanmorgen overleg gehad met andere adviesbureaus en gaan ervan uit dat de deadline wordt uitgesteld, net als in 2015 toen het GLB ook veranderde. Natuurlijk proberen we zoveel mogelijk voor 15 mei af te ronden.'

De adviseur gaat uit van een kwart extra klanten dat Arvalis dit jaar zal ondersteunen met de Gecombineerde opgave in het werkgebied Zeeland en West-Brabant. Dat aantal ligt nu op 150. 'Veel boeren deden het zelf. Ik verwacht dat veel mensen terugkomen, die we in 2015 hebben geholpen. We merken dat sommige adviesbureaus deze diensten niet meer verlenen vanwege de complexiteit.'

Ook Steenbeek zegt dat de optie dat de deadline wordt overschreden reëel is, gezien de complexiteit van de opgave. 'Dat het krap wordt, is duidelijk.' Alleen al in Flevoland zijn twaalf Countus-adviseurs met de Gecombineerde opgave bezig, weet hij. Zij ondersteunen daar in totaal 350 klanten. De adviseur verwacht dat meer boeren dan anders bij het adviesbureau aankloppen. 'Ik kan nu al voorspellen dat wanneer een agrarisch ondernemer twee dagen voor sluitingsdag komt voor ondersteuning, wij het niet meer kunnen invullen', waarschuwt hij.

Niet alleen adviesbureaus, maar ook BoerenNatuur krijgt veel meer vragen dan andere jaren over het intekenen vanwege het nieuwe GLB. Voorzitter Alex Datema verwacht ook dat de deadline van 15 mei niet wordt gehaald. 'Het is een hell of a job. Boeren met agrarisch natuurbeheer waren aanpassingen wel gewend, maar veel andere boeren veel minder. Wanneer de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit bij controles als uitgangspunt de kaarten neemt, voorzie ik grote problemen. Als ze op basis van de feitelijke situatie in het veld gaan controleren en handhaven is het nog veel gedoe, maar is het te overzien.'