'Stikstofcrisis 2.0'

Column Politiek Jan Huitema 26 jan 2023 om 13:00uur

Elk jaar wordt een biodiversiteitstop gehouden om de biodiversiteit wereldwijd te beschermen. Van 7 tot 19 december vond in het Canadese Montreal de vijftiende biodiversiteitstop plaats. De Europese Unie wilde daar goede sier maken met een nieuw voorstel voor natuurherstel. Dit is afgelopen juni gepresenteerd door de Litouwse Eurocommissaris Virginijus Sinkevicius, ook lid van de Europese Groenen.

Het voorstel gaat veel verder dan de bestaande Europese natuurwetgeving. Het omvat alle habitats, ook buiten Natura 2000-gebieden. Het introduceert een juridisch bindend verbod op verslechteringen van de natuur. Verder moet de natuur worden hersteld om de verliezen van de afgelopen 70 jaar te compenseren. Dit gaat veel te ver en is in mijn ogen een overreactie op alles wat we de afgelopen jaren niet hebben kunnen doen.

Met de huidige natuurwetten zit Nederland al op slot. Er kan geen vergunning meer worden afgegeven. Zelfs niet voor projecten die klimaatverandering tegengaan. Niemand is hierbij gebaat. Om uit de impasse te komen, heeft Nederland 25 miljard euro gereserveerd en een Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) gelanceerd. Dat gaat niet alleen over stikstof, maar ook over waterkwaliteit en klimaat. Daarmee zou het slot eraf kunnen en moet de landbouwsector zekerheid krijgen voor de komende decennia. Dit nieuwe Europese voorstel heeft de potentie dit finaal te ondermijnen.

Het voorstel van de Europese Commissie is nog geen wet. Zowel het Europees Parlement alsook de 27 lidstaten moeten hierover nog stemmen. In een debat in het Europees Parlement heb ik het voorbeeld van Nederland gebruikt als waarschuwing dat dit nieuwe voorstel van de Europese Commissie grote juridische consequenties kan hebben voor andere landen. Ook qua budget. Hoeveel geld zal Duitsland of een ander groot land moeten uitgeven, als Nederland al 25 miljard nodig heeft?

Hoeveel geld zal een groot land moeten uitgeven, als Nederland al 25 miljard nodig heeft?

Jan Huitema, melkveehouder in Makkinga en lid van het Europees Parlement voor de VVD

In Finland is het kwartje al gevallen. Je zou denken dat dit land met zijn vele bos geen probleem heeft met het nieuwe voorstel. Niets is minder waar. De natuurconditie is niet overal goed en het zal Finland gigantisch veel geld kosten om alle natuur te herstellen.

Het grootste Finse bezwaar is het referentiejaar 1952 voor natuurherstel. Door de Tweede Wereldoorlog heeft Finland een groot gebied op moeten geven aan de Sovjet-Unie. Om de Finnen uit dat gebied te kunnen huisvesten in Finland, zijn bossen gekapt en huizen gebouwd. Volgens het nieuwe voorstel van de Europese Commissie zouden de gekapte bossen moeten worden hersteld. De emoties liepen in het Finse parlement zo hoog op, dat de regering bijna was gevallen..